از دیرباز سبک و سنتی در طراحی خانه‌ها و باغ‌های ایرانی شکل گرفت که تاکنون و همواره از برجسته‌ترین مثال‌های فرهنگ زندگی ایرانی به شمار می‌رود. در این طراحی ها سعی می شود تا همان فلسفه ی اصیل را به سادگی و بدون تجملات بیان کند. پروژه ویلای درخت سیب به معماری امیرعباس ابوطالبی یکی از همین طراحی های بی نظیر است که هدف اصلی آن، تامین مکانی برای آرامش روحی خارج از هیاهوی زندگی شهری و اوقات فراغت با دوستان و افراد خانواده است، با چیدانه همراه باشید تا با هم به گوشه و کنار آن سری بزنیم.
معمار: امیرعباس ابوطالبیموقعیت: آبسرد، دماوند، ایرانتاریخ: 1394مساحت: 650 مترمربعوضعیت: ساختهشدهکارفرما: مرتضی ابوطالبیسازه: احسان درویشتاسیسات مکانیکی: علی رنجبرتاسیسات الکتریکی: مشاور باکانطراحی محوطه: فاطمه تاجیکگرافیک: یاسمن فروتنعکس: پرهام تقی‌اف
از دوران‌های بسیار دور سلسله هخامنشیان، ایده یک بهشت زمینی در ادبیات فارسی گسترش یافت. از این‌رو، سبک و سنتی در طراحی خانه‌ها و باغ‌های ایرانی شکل گرفت که تاکنون و همواره از برجسته‌ترین مثال‌های فرهنگ زندگی ایرانی به شمار می‌رود. این پروژه سعی می‌کند تا همان فلسفه را به سادگی و بدون تجملات بیان کند. هدف اصلی پروژه، تامین مکانی برای آرامش روحی خارج از هیاهوی زندگی شهری و اوقات فراغت با دوستان و افراد خانواده است، در حالی‌که آسایش و رفاه مورد نیازشان را به درستی فراهم آورده باشد.
این پروژه در تلاش است تا با بیان ساده، استفاده مناسبی از انرژی‌های فعال و غیرفعال محیطی داشته باشد و در عین حال، فضاهایی را مطابق نیازها و سلیقه کارفرما خلق کند. این بنا در حالی‌که از لوکس‌گرایی پرهیز می‌کند، تا حد ممکن، از مصالح مقرون به صرفه و نیروی کار محلی استفاده می‌کند.
ساختار اصلی پروژه، هم فرمال (با تاکید روی سازه) و هم اتفاقی (با تاکید روی طبیعت) شکل گرفته است که قوانین ساده طراحی را دنبال می‌کند. این ساختار، اجازه دسترسی حداکثری توامان به عملکردها و احساساتی را که قرار است در پروژه اتفاق بیفتد، می‌دهد. تلفیق فضاهای درونی و فضاهای بیرونی، به واسطه یک حیاط میانی شاخص در مرکز ثقل پروژه شکل گرفته است. این حیاط، حریم نیمه‌خصوصی و غیررسمی طرح محسوب می‌شود که دارای هندسه بسیار ساده‌ای است و توسط شبکه آب‌راه جمع‌آوری آب باران و آب‌های سطحی تقسیم‌بندی شده است.
تاثیر نور طبیعی خورشید، یکی از نکات مهم در طراحی این پروژه است. آنالیز سطوح سایه‌انداز برای هر چهار فصل انجام گرفت و علاوه بر لحاظ بازی‌های نور و سایه، برای زیبایی‌شناسی سیاه و سفید، روشنایی و گرمایش طبیعی تنظیم شد. این تنظیم، از طریق طراحی ابعاد پنجره‌ها، سلسله‌مراتب، عایق‌کاری جداره‌ها و استفاده از مصالح با جرم حرارتی مناسب صورت گرفت.
استفاده از انرژی‌های غیرفعال در این پروژه، کلید پایداری این بنا خوانده می‌شود. مهم‌ترین اصل در طراحی ویلای درخت سیب، این نکته بوده است که با ترکیبی از انرژی‌های فعال و غیرفعال، هزینه‌های انرژی و کنترل محیط، تا حد زیادی کاهش پیدا کند. ما در این پروژه تلاش کردیم که ضمن تطبیق خواسته‌های کافرما با جنبه زیبایی‌شناسی فرم، پاسخ درستی به شرایط محیط و اقلیم منطقه داده شود.
این پاسخ می‌بایست در راستای بالابردن رفاه زندگی کاربران و کاهش مصرف انرژی ساختمان صورت می‌گرفت. طراحی بر اساس اقلیم، این امکان را به ما داد که سیستم سرمایشی و هزینه‌های مربوط به آن از پروژه حذف و شرایط آسایش دما، صرفا با طراحی مناسب فراهم شود. علاوه بر کاهش هزینه‌ها، نوسانات دمایی نیز تا حد قابل قبولی کاهش یافت. همچنین ضمن ارتقاء کیفیت هوای مصرفی، از اثرات زیست‌محیطی، از قبیل انتشار گازهای گلخانه‌ای حاصل از موتورخانه زیرزمین کاسته شد.
از آنجا که سایت پروژه و محدوده اطراف آن، فاقد لوله‌کشی آب شهری است و در راستای استفاده بهینه از امکانات موجود در سایت ـ برخلاف روند معمول در پروژه‌های اطراف و احداث چاه و بهره‌برداری از سفره آب زیرزمینی ـ دو منبع سرپوشیده و روباز برای تامین آب مصرفی این بنا تعبیه شده است. نحوه کارکرد به این صورت است که سهمیه آب کشاورزی که به صورت هفتگی به مالک این بنا تعلق می‌گیرد، در منبع روباز که در جبهه شمالی بنا قرار دارد، ذخیره و سپس به آب‌انبار زیرزمینی منتقل می‌شود و آب ذخیره‌شده در آب‌انبار، با استفاده از دستگاه تصفیه، سالم‌سازی و برای استفاده آشامیدنی و غیرآشامیدنی به ساختمان منتقل می‌شود. پس از پر شدن منبع اول، منبع پشتیبان روباز وظیفه ذخیره آب را بر عهده دارد. از آب ذخیره‌شده در این منبع، برای آبیاری قطره‌ای درختان باغ و محوطه استفاده می‌شود.
برای مشاهده سایر پروژه های معماری برجسته مطالب چدانه را در این بخش دنبال کنید.
منبع:معمار ایرانی| گردآوری شده در تحریریه چیدانه