معماری جادویی حمام کشوریه؛ یادگاری از عشق نافرجام در قلب عودلاجان

معماری جادویی حمام کشوریه؛ یادگاری از عشق نافرجام در قلب عودلاجان

حمام کشوریه، اولین حمام نمره تهران و تنها حمام اقلیت‌های دینی یهودیان در محله عودلاجان است. این حمام دارای تزیینات گچ‌بری و آیینه‌کاری است و توسط سلیمان سنه به یاد همسرش کشور ساخته شده است.

بانو کشور به دلیل بارداری، به حمام نمره سرچشمه رفت و در نتیجه سقط جنین کرد. پس از فوت او، سلیمان سنه خواستار ساخت یک حمام مدرن در محله سرچال شد. این حمام تا دهه ۸۰ فعال بود ولی اکنون غیرفعال است.

ادیب

معماری و فضای حمام کشوریه

درب ورودی حمام کشوریه، رو به خیابان سیروس (مصطفی خمینی)، یک در چوبی منبت ‌کاری‌ شده و زیباست که با چهار لنگه‌ خود، همچون نگهبانی قدیمی، به این یادگار تاریخی جلوه‌ای خاص می ‌بخشد. رنگ روشن در و کاشی‌های رنگارنگ بالای آن که نام حمام بر رویشان حک شده، اولین نشانه‌هایی هستند که شما را به دنیایی از تاریخ و هنر می ‌برند.

با ورود به حمام، سالن انتظاری قرار دارد که در سمت چپ آن پلکانی دیده می‌شود. این پلکان به طبقه‌ای بالاتر منتهی می‌شود که در گذشته محل استراحت کارکنان حمام بود. در سمت راست سالن، جایی که زمانی میز امانات قرار داشت، تابلویی نصب شده بود با شعری طنز که یادآور دوران پرنشاطی بود:

«هر که دارد امانت موجود / بسپارد به صندوق وقت ورود / نسپارد، اگر شود مفقود / مدیر گرمابه مسئول آن نخواهد بود.»

در همین سمت، هشت اتاق کوچک با درهای سبز رنگ و منبت‌ کاری ‌شده دیده می ‌شود که روزگاری محل استحمام مشتریان بودند. در مرکز حمام، حوضی مرمرین با کاشی‌کاری‌های ظریف و آبنمایی دل‌انگیز قرار دارد. در گذشته، این حوض پر از نوشیدنی‌های خنک همچون دوغ و نوشابه بود و مراجعین پس از حمام می ‌توانستند کنار آن نشسته و گلویی تازه کنند.

یکی از شاخص‌ ترین ویژگی‌های حمام، نقش ستاره هشت‌ پر داوود بود که زمانی بر سقف آن نقش بسته بود، اما امروز با آهن مخدوش شده است. در انتهای سالن سه در آینه‌کاری‌شده به چشم می‌خورد. در این بخش، زمانی تابلوهایی با تصاویر آدم و حوا و همچنین بنیان‌ گذاران حمام، یعنی خانم و آقای سنه، وجود دارد.

فضای داخلی حمام با سنگ‌های مرمر سبز و ظریف سنگ‌ فرش شده و دیوارهای آن با آینه ‌کاری و گچ ‌بری‌های هنرمندانه تزیین شده‌اند. حوضچه‌ای از مرمر سفید، با آبنمایی زیبا در مرکز حمام خودنمایی می‌کند و درهای سبز رنگ با منبت‌ کاری‌های دقیق، جلوه‌ای منحصر‌به‌فرد به این بنا بخشیده‌اند.

مصالح به‌کاررفته در ساخت حمام شامل آهن، آجر، ماسه، سیمان، ساروج، سنگ مرمر و موزاییک است که با دقت و ظرافت به‌کار گرفته شده‌اند. در زمان فعالیت حمام، آب آن با نفت و گازوئیل گرم می‌شد و نورگیرهایی با شیشه‌های رنگی زیبا، نور طبیعی را به فضای داخلی هدایت می ‌کردند. کاشی ‌کاری‌های خیره‌ کننده این حمام نیز یکی از شاهکارهای معماری و هنری آن به شمار می‌ رفتند.

iran_memari:منبع

سیف تمیز و درخشان

سر سخت با لکه ها، راحت در شستشو

کلیک کنید

دیدگاه کاربران

ثبت دیدگاه