Chidaneh.com placeholder image

آرامگاه صائب تبریزی الهام گرفته از معماری دوره صفوی

به قلم: لاله داورپناه

فضاهای ایرانی و اسلامی: میرزا محمّدعلی صائب تبریزی بزرگ‌ترین و نامدارترین شاعر غزل سرای زمان صفویه است. تعداد اشعار صائب را از شصت هزار تا صد و بیست هزار بیت گفته اند. آثار صائب جز سه چهار هزار بیت قصیده و یک مثنوی کوتاه و ناقص به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، همگی غزل است. افزون بر فارسی وی هفده غزل به ترکی آذربایجانی نیز دارد.

چوب و هنر

شاه عباس دوم صفوی به صائب تبریزی مقام ملک‌الشعرایی داد. او هشتاد سال زندگی کرد و در سال ۱۰۸۶ یا ۱۰۸۷ ه.ق در اصفهان دیده از جهان فروبست. آرامگاه او در اصفهان، در محله لَنبان، در محلی است که در زمان حیات او معروف به تکیه میرزا صائب بود. آرامگاه صائب تبریزی در باغچه‌ای در اصفهان در خیابانی که به نام او نامگذاری شده‌است قرار دارد. همراه با چیدانه در 10 تیر ماه روز بزرگداشت صائب تبریزی با معماری این آرامگاه بیشتر آشنا شوید.

آرامگاه وی در باغ شخصی او به نام باغ تکیه در کنار نهـر نیاصرم در خیابـان صائب اصفهان قرار دارد و معماری آن با توجه به زمان حیاتش، از معماری دوران صفویه الهام گرفته است. آرامگاه او در سال ۱۳۴۶ به شکل امروزی درآمد.

مطلب پیشنهادی: ۱۰+۱ جذابیت منحصر به فرد معماری ایرانی!

در دوران زندیه و قاجار، این باغ رو به ویرانی نهاد و از محلة عباس آباد فقط نامی مانده بود و بس، اما سکوئی در ضلع شمالی باغ ویران باقی بود و مردم گرد آن جمع شده، دعا می‌خواندند که به قبر آقا معروف بود. پیش از آنکه بنای آرامگاه ساخته شود، بنابر دلایل نامعلوم، جزو موقوفات مسجد لنبان به حساب می‌آمد.

والی وقف جهت منفعت برای مسجد، باغ را اجاره داده بود و مستأجر، قفل بزرگی بر در باغ زده و هیچ کس حق ورود به آن را نداشت. در سال 1317 مرحوم استاد جلال همائی این مکان را حفاری کرد و سنگ قبر صائب و دیگران را پیدا کرد. در سال 1328 مرحوم احمد گلچین معانی در سفر به اصفهان از جریان آگاه شد و پس از بازگشت به تهران با ایجاد هیاهو در جوامع علمی، ادبی و سیاسی، جریانی را به راه انداخت که منجر شد وزیر فرهنگ وقت، جهت بازسازی آرامگاه دستوری صادر کند.

مطلب پیشنهادی: ۷ مسجد با معماری مسحور کننده!

اما بنا به دلایل نامعلوم این کار چهارده سال طول کشید تا اینکه در سال 1342 ساخت آرامگاه آغاز شد و در سال 1346 به اتمام رسید.

یکی از شرکت های معماری داخلی و دکوراتور ها در اهالی فن چیدانه پروژه  خانه ای در کیش با زیبایی های معماری ایرانی را با الهام از بناهای تاریخی ارزشمند ایرانی طراحی و  اجرا کرده است.

استاد حسین معارفی اصفهانی، نقشة بنا را طراحی کرد و به تهران فرستاد. آن نقشه با نظر مهندس محسن فروغی فرزند ذکاء‌الملک تکمیل شد و پس از چهار سال ساختمان آرامگاه در سال 1346 به پایان رسید. برای این بنای با شکوه، حدود هفتصد هزار تومان هزینه شد که یک هشتم آن را اصفهانیان علاقه‌مند اهدا کردند و بقیه را انجمن ملی پرداخت. مقرر بود که افتتاح آرامگاه مقارن با تشکیل کنگرة باستان شناسی (اردیبهشت 1347) صورت پذیرد، ولی معلوم نشد چرا و به چه دلیل تا نیمة مهر 1347 به تعویق افتاد.

مطلب پیشنهادی: ۵ اثر ماندگار از جاذبه های گردشگری همدان

این بنا ایوانی زیبا به طول ۱۴/۲۰ متر و عرض ۶ و ارتفاع ٨ مـ‌تر دارد و حدود ٢ متر از سطح باغ بلند‌تر ساخته شده است که ده پله سنگی سراسری دارد. بر روی سر ستونهای ایوان زیبـا، قوس های جناغی قرار گرفته‌اند و زیر سقف با طرح شطرنجی آینه کاری شده اسـت. جبهـه شـرقی و غربـی ایوان دارای دو دهنه، یک ستون و دو قوس می‌باشند.

مطلب پیشنهادی: باغ های شیراز ، تکه هایی کوچک از بهشت (۲)

سنگ قبر او از جمله زیباترین سنگ قبر‌های اصفهان است و تشت آب بزرگی در آن قرار دارد. سنگ مزار صائب تبریزی یک قطعه سنگ مرمر یکپارچه یزدی اسـت که سنگ مزار قدیمی را در وسط آن جا داده‌اند. سنگ اصلی مزار به دو نیم شده و دارای کتیبه‌ای شامل یک مطلع و یک غزل از صائب به خط محمد صالح اصفهانیخوشنویس مشهور صفوی است.

           محو کی از صفحه دل‌ها شود آثار من                       من‌‌ همان ذوقم که می‌یابند در گفتار من

در مقابل ایـوان آرامگاه، حوض و آب نمای بزرگی نظیر حوض عمارت چهلستون ایجاد شده و در بالای قبر صائب سه قبر دیگر متعلق به فرزندانش و نوه فاضل او به سال‌های ۱۱۴۰ ق و ۱۱۴۹ ق و ۱۱۴۱ ق وجود دارد.

مطلب پیشنهادی: حوض، قلب معماری سنتی ایران

با معماری آزامگاه دیگر شاعران نامی ایران در چیدانه آشنا شوید: 
معماری آرامگاه خیام، اثری ماندگار از هوشنگ سیحون
آرامگاه سعدی ترکیبی از معماری ایرانی و مدرن
معماری مقبره فردوسی یادآور آرامگاه کورش
معماری آرامگاه عطار نیشابوری در گذر زمان

سوالات خود را در مورد بناهای تاریخی ایران و طراحی فضای داخلی و دکوراسیون منزل را در قسمت مشاوره دکوراسیون چیدانه با اهالی فن و کارشناسان در میان بگذارید.

اگر مشغول ساخت خانه یا بازسازی و تغییر دکوراسیون آنها هستید یا به دنبال افراد حرفه ای برای انجام این کار می گردید به اهالی فن چیدانه مراجعه کنید. در آنجا می توانید تصاویر مربوط به افراد یا شرکت های مختلف را ببینید و نمونه کارهای قبلی آنها را بررسی کنید.

منبع: گردآوری شده در تحریریه چیدانه

واتس‌اپ تلگرام

دیدگاه کاربران

ثبت دیدگاه