کلمه «مینیمال» به معنای حداقل و سادگی در دنیای معماری و دکوراسیون هم همین مفهوم را دارد. سبک مینیمال در دکوراسیون یعنی استفاده از حداقل امکانات ضروری به سادهترین و خلوتترین فرم ممکن. سینما بعنوان شاخه مهمی از هنر و رسانه میتواند با سبک طراحی صحنه و دکوراسیون، معماری روز دنیا را به مخاطبان خود معرفی کند. اگر از شلوغی و تجملات بیزارید و دوست دارید سبک مینیمالیسم را بیشتر بشناسید در فیلم دکور این هفته با ما باشید تا نمونههای جالبی از این سبک دکوراسیون در سینمای ایران را با هم ببینیم.
«اتاق تاریک» قصه آدمهای خوبی است که ناگهان به یک اتفاق بد گرفتار میشوند. نام فیلم برگرفته از حال و هوای فیلم است. تمام داستان در تاریکی و ابهام میگذرد و این تاریکی و سکون در طراحی دکوراسیون آن نیز به چشم میخورد. دکورهای کلاسیک و پروسیله معمولا حرارت خاصی دارند، وقتی در آن فضا وقت میگذرانیم چشممان دائما درگیر جزئیات پیرامونی است و انرژیهای متفاوتی از هرکدام از اجزاء دکوراسیون دریافت میکنیم. اما دکورهای ساده سرما و سکوت بیشتری به مخاطب منتقل میکنند.
این یک اصل رایج در میان طراحان صحنه است: برای به تصویر کشیدن روابط گرم و صمیمی بهتر است به سمت دکورهای کلاسیک و پرجزئیات برویم و اتفاقات غمانگیز و روابط بیروح و بیرغبت را در بستر دکورهای ساده و یکنواخت به تصویر میکشیم. این همان چیزی است که در فیلم اتاق تاریک اتفاق افتاد. بخش بزرگی از خانه هاله و فرهاد را فضای خالی تشکیل میدهد. کابینتهای تکرنگ، دیوارهای بدون طرح، مبلمان راحتی مینیمال و محیطی که سرمای آن را از پشت مانیتور هم حس میکنید همگی نشانگر سبک مدرن و سادهگرا هستند.
هومن سیدی در «قورباغه» با ایدههای بکر و اجرای بدیعش اثری ساخت که به نقطه عطف سریالسازی در ایران بدل شد. تیم طراحی صحنه سریال قورباغه طراحی چند لوکیشن با چند فضای متفاوت را بر عهده داشتند. نمایش واضح اختلاف طبقاتی میان چند قشر از مردم در این سریال باعث شد تا تیم طراحی صحنه بتوانند در حیطه تخصصی خود مانور بیشتری بدهند. یکی از این لوکیشنها با طراحی مدرن و مینیمال خانه نوری با بازی نوید محمدزاده بود.
خانه شیشهای نوری مصداق بارزی از یک دکور امروزی و کمجزئیات بود. نوری کاراکتری کمالطلب داشت که با تمام وجود به مدرن بودن عشق میورزید و خانهاش هم به همین سبک دکور شد. استفاده از مصالح سنگ و شیشه، بکار بردن اکسسوریهای بسیار محدود و استفاده از لوازم تکرنگ با خطوط تیز و مستقیم به گونهای که خشکی و جدیت خاصی به فضا ببخشد از ویژگیهای یک دکوراسیون مینیمال و ساده است که در این سریال میبینید.
شاید اگر بخواهیم از دکوراسیون مینیمال مثالی بیاوریم ذهنمان خیلی هم به سمت سریال «زخم کاری» نرود. زیرا اغلب لوکیشنهای این فیلم دکوری کلاسیک و سلطنتی دارند و فضایی لوکس و مجلل را به تصویر میکشند. فضایی که بیانگر ثروت و شکوه خاندان ریزآبادیها باشد. اما ویلای مالک در شمال کشور دکوراسیونی متفاوت از مابقی لوکیشنها دارد. نمای ویلای مالک خبر از ساختمانی مدرن و امروزی میدهد. این ویلا مطابق با روحیات مالک و سمیرا دکور شده است، دو شخصیت بلندپرواز و قدرتطلب که به هر دری میزنند تا ثروتشان را به خانواده ریزآبادیها نزدیک کنند. معماری داخلی ویلای مالک و سمیرا سبکی مدرن و مینیمال دارد که با سبک روستیک تلفیق شده است. استفاده از آجر در نما و دیوارهای داخلی به همراه گل و گیاه و تزئینات روستایی باعث ایجاد یک سبک تلفیقی مابین سبک مینیمالیسم و روستیک شده است.
«شب اول هجده سالگی» یا «دیاپازون» فیلمی بود که بریدههای ویدئویی آن در شبکههای مجازی ناگهان گل کرد و بسیاری را ترغیب کرد که پای داستان فیلم بنشینند. داستان درمورد زنی شاغل، مستقل و باسواد به نام رعناست که تمام تلاشش را میکند تا دختر جوانش را آگاه و آزاد تربیت کند. اما اتفاقی ناگهانی تمام رویاهای او را خاکستر میکند. فضای خانه رعنا دکوراسیونی مدرن و خلوت دارد. سبک مینیمال با تمام خصوصیاتش در این دکور پیاده شده است.
رعنا زنی امروزی است، شاید سر و وضع و ظاهر او بزککرده نباشد اما خانه و زندگی و منش و رفتار او امروزی بودن را فریاد میزند. دکوراسیون داخلی این خانه در اوج سادگی به سر میبرد. کابینتهای تکرنگ، مبلمان ساده راحتی، فرش کمنقش و نگار و مابقی وسایل کاملا بدون تجمل هستند و هرچیزی دقیقا سر جای خودش قرار دارد. خطوط و الگوها ساده و واضح هستند و دکوراسیون حرفش را با نور، اشکال ساده و تزئینات محدود و زیبا به گوش مخاطب میرساند.
فیلم «خشم و هیاهو» به کارگردانی هومن سیدی از نمونههای بارز یک طراحی صحنه کموسیله، خلوت و مینیمال است. خانه حنا، خانه خسرو، کافهای که محل قرار این دو است و به طور کل لوکیشنهای انتخابی همگی رنگی از مینیمالیسم دارند. فضای فیلم به دلیل اتفاقات تلخی که در آن رخ میدهد یک فضای سرد است و یک دکور مینیمال برای خلق چنین فضایی کاملا مناسب است. هومن سیدی به خوبی میداند که جنس عشقی که در فیلمش به تصویر میکشد متعلق به آدمهای دنیای مدرن است و فضاسازی پیرامونی کاراکترها هم باید چنین حسی را به مخاطب تزریق کند. تقریبا در تمام لوکیشنها تمرکز تیم طراح صحنه بر روی سادگی، کارایی و عملکرد بالاست و بدون پرداختن به هیچ تزئینات و زرق و برق و حاشیه اضافی، فیلم تنها داستان خودش را بیان میکند.
تهمینه میلانی خودش آرشیتکت است و در زمینه طراحی صحنه و لباس هم دستی بر آتش دارد. فیلم «یکی از ما دو نفر» زندگی دو خانواده متمکن و بالاشهری را به تصویر میکشد که جزئیات طراحی دکوراسیون آن جالب توجه است. خانه بابک که نقش آن را بهرام رادان ایفا میکند در سبک مدرن و مینیمال طراحی شده است. استفاده از رنگهای محدود و خنثی و پرهیز از پیچیدگیهای غیرضروری از خصوصیات این سبک هستند که در طراحی دکوراسیون فیلم هم دیده میشود. تنها تزئیناتی که در خانه بابک وجود دارد تابلوهای نقاشی و چند مجسمه دکوراتیو هستند که قدری به فضای خانه رنگ پاشیدهاند.
همچنین در چیدانه بخوانید: