عکاس معماری: در میان تمامی هنرها، شاید بتوان گفت که هنر عکاسی مخصوصا در ایران به آن جایگاهی که باید، نرسیده است و مهجور و غریب مانده است؛ مگر در میان اهالی متخصص آن و از میان شاخه‌های مختلف این رشته، عکاسی معماری شاید غریب‌ترین‌شان باشد! چیدانه در نظر دارد تا با نگاهی ویژه به معرفی افراد متخصص این حوزه بپردازد و با آنها به گفت‌وگو بنشیند. در اولین برخورد سراغ علی دقیق، مسیح مستاجران و حکیم حمادی رفتیم؛ عکاسانی که ساختمان‌ها برایشان در حکم شخصیت‌هایی زنده هستند و نمونه کارهای عکاسی معماری آنها به تمامی معرف نگاه زیبایشان از دریچه دوربین به هنر معماری است.
علی دقیق : او در سنین نوجوانی به دلیل علاقه به رشته عکاسی، تاریکخانه‌ای در زیرزمین خانه بنا کرد و به تجربه شخصی عکاسی آنالوگ پرداخت و بعد از ورود به دانشگاه هم‌زمان با فعالیت در زمینه عکاسی، در رشته معماری هم تحصیل کرد. وی برای ادامه تحصیل در رشته معماری در سال 1376 به کشور مجارستان رفت و از دوربین عکاسی به عنوان وسیله‌ای برای ورود به لایه‌های عمیق‌تر جامعه و ارتباط با مردم عادی که جدای از فضای قانونمند دانشگاه بودند، استفاده کرد. این سفر به اعماق فردیت انسان‌هایی که از اجتماعی ناشناخته آمده بودند، در پرتره‌های او نمایان است.
پس از یک سال برای ادامه تحصیل در رشته معماری به کشور فرانسه سفر کرد و در حین تحصیل و کار در اماکن عمومی از جمله کافه‌ها، از دوربین به‌عنوان واقعه نگار رفتار پرسوناژها و ثبت‌کننده آرزوهای افراد، از اقشار مختلف جامعه پاریس استفاده کرد. علی دقیق پس از بازگشت به ایران به عکاسی معماری نیز پرداخت و از پروژه‌های برجسته مختلفی عکاسی کرد.
مسیح مستاجران: مسیح مستأجران، متولد 16 فروردین سال 1368 در اصفهان و ساکن تهران است. او فارغ‌التحصیل رشته معماری از دانشگاه کاشان در مقطع کارشناسی و فارغ‌التحصیل رشته معماری از دانشگاه علم و صنعت تهران در مقطع کارشناسی ارشد است. حضور در محیط هنری دانشگاه او را به عکاسی علاقمند می‌کند و این علاقه او در طول سالیان تحصیل، با پشتکار و پیگیری مداوم به حرفه اصلی او تبدیل می‌شود.
در این راستا تخصص تحصیلی خود (معماری) را باعلاقه هنری (عکاسی) ادغام کرد و با اتکا به تلاش و تجربه‌های شخصی‌اش در هنر عکاسی به عکاسی معماری به عنوان حرفه اصلی پرداخت. در سال 1392 با همکاری یکی از دوستان نزدیکش؛ آقای حکیم حمادی، استودیو عکاسی معماری دید را تأسیس کردند و تاکنون تمامی فعالیت‌های عکاسی معماری این دو نفر به صورت مشترک و در قالب استودیو دید انجام شده است.
در چیدانه بیشتر بخوانید: عکاسی از خانه به سبک حرفه ای ها
حکیم حمادی: حکیم حمادی متولد پاییز سال ۱۳۶۶ در اهواز و ساکن کرج است. او فارغ‌التحصیل کارشناسی فرش دانشگاه کاشان بوده و کارشناسی ارشد خود را در رشته پژوهش هنر از دانشگاه مازندران کسب کرده است. دیدن، خواندن و نوشتن، خوشی و جدیتش را شکل می‌دهند. او در عکاسی حرفه‌ای و شخصی‌اش این مؤلفه‌ها را دخیل می‌داند: با چشم دیدن و خواندن، با دوربین نوشتن. در سال ۱۳۹۲ با همکاری دوست خود؛ مسیح مستأجران که فارغ‌التحصیل معماری بود، استودیو عکاسی معماری دید را بنا کردند. او هم اکنون کار عکاسی معماری را با کمک همکار خود و با حساسیت، دقت و تقسیم تخصصی کار پیش می‌برد.
علی دقیق : “یک اثر معماری، محصول اندیشه و معنای نهفته در شخصیت معمارِ خود است". بنابراین در مواجهه اول، تمرکز و توجه عکاس معماری باید روی خوانش و فهم سیر معنوی و اندیشه معمار از طریق اثر معماری‌اش باشد. باید فهمید معمار در خلق اثر خود چه نوآوری خلاقانه‌ای در تعریف فضا و زمان ارائه کرده است. اینجاست که عکاس می‌تواند اثر معماری را به عنوان یک «شخصیت» مطالعه کند و بهترین سناریوی تصویری ممکن را با علم، تکنیک و سلیقه نوری خود ارائه دهد.
مسیح مستاجران: کار اصلی عکاس معماری پس از پایان معماری و درست از مرحله بهره برداری از اثر آغاز می شود. من طی عکاسی تلاش میکنم در مقام یک مخاطب ولی از چشمان طراح اثر با فضای معماری ارتباط برقرار کنم و در این مسیر علاوه بر خوانش معمار از اثر، خوانش خود را نیز ارائه دهم؛ خوانشی که متأثر از تحصیل و مطالعه معماری است. از نظر من ممکن است عکاس با زوایایی برخورد کند یا برداشت هایی داشته باشد که خود طراح نیز در نظرش نیامده باشد. عکاس معماری باید بتواند با تفکر و رویکرد معمارانه کار به هماهنگی برسد و در تعریف و بیان کار، معمار را یاری دهد، پس عکاس معماری را باید فردی آگاه به حوزه معماری دانست.
با این توضیحات میتوان از عکاس معماری به مثابه منتقدی یاد کرد که ابزارش نه کلمات که تصاویرند، یعنی ملموس ترین نمودهای یک معماری، پس شاید بهتر باشد به جای واژه عکاس معماری از واژه منتقد بصری یاد کرد؛ فردی که ضمن معرفی کار، تفسیری انتقادی از آن ارائه می دهد و این، همه کاری است که یک عکاس معماری یا منتقد بصری باید انجام دهد: “نقد بصری اثر".
در چیدانه بیشتر بخوانید: ساده ترین ترفندها برای عکاسی حرفه ای از دکوراسیون!
حکیم حمادی: از سال 85 که عکاسی را یافتم تا سال 89، اهتمام و سرخوشی‌ام، صرفاً معطوف به تجربه شیوه‌ها و موضوعات مختلف با رسانه عکاسی بود. همین رویه را در زمینه کار حرفه‌ای عکاسی با آزمودن شاخه‌های مختلف آن در پیش گرفتم. طی این سال‌ها عکاسی معماری را با روحیه‌ام سازگارتر دیدم؛ به این دلیل که در عکاسی معماری میتوان در موضوع غرق شد، در آن کنکاش کرد و با صبر و حوصله و دقت کار را پیش برد. خصلتی که آن را درست در نقطه مقابل عکاسی فیلم و تئاتر و یا عکاسی استودیویی قرار می‌دهد.
به نظرم مهم‌ترین ویژگی عکاسی معماری، پیوندش با فضا و سکون (موضوع) است و همین امر سبب می‌شود تا کار با صرف زمان و نیز جستجو و مشورت برای درک تصویری مکان همراه باشد. همواره مشتاقم تا سفارش‌های کاری‌ام باعث مواجهه با رویدادی معمارانه باشند تا به نحوی عکاسانه در آن رویداد سهیم شوم و دیگران را نیز همراه کنم.
اگر معمار، طراح و یا صاحب اثر هنری هستید و تمایل دارید تا عکاسی از پروژه های خود را به متخصصان حرفه ای بسپارید کافی است روی نام هر عکاس کلیک کنید و به سادگی به شماره تماس و راه های ارتباطی با عکاسان معماری در چیدانه دسترسی پیدا کنید.
منبع: مجله منزل | نویسنده: معین قوی | تحریریه چیدانه