چندی است در میان اهالی معماری و طراحی داخلی در ایران، نام کتابی بر سر زبان‌ها افتاده که فراتر از رویکرد متفاوتش در این حوزه، غیر ایرانی بودن نویسنده آن بر جذابیتش افزوده است. نام این کتاب “BEHIND CLOSED CURTAINS" و نویسنده آن “Lena Späth" بانویی آلمانی است که به فرهنگ، هنر، صنایع‌دستی و در یک کلمه سرزمین ایران دل‌بستگی فراوانی دارد، آن‌چنان‌که خود را نیمه ایرانی می‌داند. این موضوع، ما را بر آن داشت که با این نویسنده مصاحبه‌ای درباره کتابش داشته باشیم، کتابی که بدون شک برای هر ایرانی می‌تواند خواندنی و جذاب باشد.
*** خانم اشپت برای شروع اندکی درباره خود به ما بگویید. چگونه سر از ایران درآوردید و چه انگیزه‌ای در شما به چاپ این کتاب منتهی شد؟
من حدود 9 سال پیش زمانی که دانشجوی رشته شرق‌شناسی و ارتباط بین‌الملل بودم به ایران سفر کردم و زبان فارسی را آموختم. از آن به بعد با علاقه‌ای که به این سرزمین پیدا کردم تقریبا هرسال به اینجا سفر می‌کنم. درباره نوشتن و چاپ این کتاب، انگیزه من معرفی ایران به جهان با موضوعی متفاوت از سیاست و سینما بود. شناخت مردم دنیا از معماری و طراحی در ایران بسیار کم یا فقط در حد مباحث علمی در دانشگاه است؛ بنابراین من تصمیم گرفتم طراحی ایرانی را از راه معرفی خانه‌های شخصی که زندگی در آنها جریان دارد در کتاب خود به تصویر درآورم، ضمن اینکه در این فرآیند مردم ایران نیز معرفی می‌شدند.
*** پس هدف شما این بوده که جامعه و هنر ایرانی را به‌واسطه خانه‌ها و طراحی داخلی که از قضا کمتر در ایران به آن پرداخته‌شده در کتاب خود معرفی کنید؟
بله همین‌طور است. این کتاب درباره زیبایی است، چیزی که مردم همه دنیا آن را می‌فهمند و زبانی مشترک در بین انسان‌ها است. در کنار آن، من از تاریخ، فرهنگ و جامعه ایران نیز حرف زدم؛ برای مثال معرفی قوم ترکمن یا فرهنگی که در میان تهرانی‌ها جاافتاده و تعطیلات خود را اغلب در شمال ایران می‌گذرانند، چیزهایی که در ایران امروز می‌گذرد و مردم دنیا از آن بی‌خبرند.
*** چرا برای این هدف، موضوع خانه‌های شخصی و طراحی داخلی آنها را انتخاب کردید؟ آیا این ناشی از علاقه شخصی شما بوده است؟
من خیلی اهل سفر هستم و به نقاط زیادی در دنیا سفر کرده‌ام و همواره کارهای دستی برایم جذاب بوده‌اند. در طی 9 سالی هم که در ایران بودم به نقاط مختلف آن رفتم و شیفته صنایع‌دستی بی‌نظیر ایران شدم. علاقه من از همین‌جا شروع شد، چراکه در طراحی داخلی خانه از این عناصر زیاد استفاده می‌شود.
*** اندکی درباره کتاب و انتخاب سوژه‌ها برای ما بگویید…
مشابه این کتاب درباره هندوستان، مراکش و بالی وجود دارد و من از آنها ایده گرفته و تقریبا یک سال پیش با جستجو در اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و… شروع کردم، ولی می‌دانستم این کار تنها از راه ارتباط با خود مردم ایران محقق می‌شود؛ بنابراین به ایران آمدم و با معرفی خود به افراد مختلف و کاری که میخواستم انجام دهم از کمک‌های آنها بهره‌مند شدم. سوژه‌ها را از راه همین افراد یا با گشتن در کوچه و خیابان پیدا می‌کردم. درنهایت 16 خانه به‌عنوان سوژه‌های نهایی من انتخاب شدند. دو نکته‌ای که در انتخاب سوژه‌ها برای من مهم بودند، یکی تلفیقی بودن آنها؛ یعنی حضور سنت و مدرنیته در کنار هم بود و دیگری زنده‌بودنشان به معنای آنکه زندگی در آنها جریان داشته باشد؛ به همین خاطر اصلا سراغ موزه‌ها نرفتم.
*** با توجه به اینکه این کتاب بدون شک برای مخاطب‌های ایرانی بسیار جذاب خواهد بود، نحوه توزیع و فروش آن به چه صورت است؟
کسانی که تمایل به تهیه این کتاب دارند، به‌راحتی از راه وب‌سایت ما به آدرس www.lenaspath.com می‌توانند آن را خریداری کنند. در تهران نیز به‌طور مستقیم از فروشگاه کمیران در بوتیک مال، شهر کتاب مرکزی، شهر کتاب الف، کافه ری را و استودیو لی یام در ASP می‌توانند تهیه نمایند. در هتل منوچهری کاشان نیز این کتاب موجود است. آیا برای آینده و ادامه این روند نیز برنامه‌ای دارید؟ بله، من هنوز سوژه‌های خیلی خوبی از خانه‌های ایرانی در نظر دارم که می‌خواهم در جلد بعدی به آنها بپردازم.
*** ضمن تشکر از شما برای حضور در این مصاحبه، در پایان اگر حرف ناگفته‌ای دارید، خوشحال می‌شویم بشنویم…
هدف من از چاپ این کتاب نه‌تنها مخاطب‌های غیر ایرانی، بلکه برای خود ایرانی‌ها نیز بود. من در این کتاب میخواستم نشان دهم که خانه‌های سنتی و صنایع‌دستی ایرانی واقعا ارزشمند و بی‌نظیر است و باید قدر آنها را دانست و هوشمندانه و به‌خوبی از این میراث گران‌قدر نگهداری و استفاده کرد.
در ویدئوی زیر می توانید مصاحبه کامل را ببینید:
منبع: مجله منزل | گزارشگر و نویسنده: فاطمه افشاریان | عکاسی، فیلم و تدوین: استودیو پر