وقتی اولین بار یک شخص غریبه را میبینید یا از ظاهر و آراستگی فرد خوشتان می آید و انرژی مثبتی می گیرید و یا ممکن است برعکس باشد. شاید نمای یک ساختمان هم مانند ظاهر یک فرد در دیدار اول باشد، ممکن است نمایی جذاب و زیبای آن شما را به خود جذب کند و یا شاید شلوغی و طراحی نامنظم نما، نظر شما را تغییر دهد. اصول طراحی نما به طراحان و معماران کمک می کند تا یک ساختمان زیبا و هماهنگ با بستر فرهنگی منطقه طراحی کنند.
طراحی نما چیست؟
طراحان و معماران از همان قدم های اولیه ساختمان، طرح نما را در نظر می گیرند تا تمهیدات لازم برای اجرای آن از همان ابتدا در نظر گرفته شود. طراحی نما بر اساس شرایط محیطی و سلیقه کارفرما و همچنین قوانین شهرداری صورت می گیرد. نمی توان هر نوع نمایی که دوست دارید را اجرایی کنید، و اجرای انواع نما باید توجیه اصولی و همینطور اقتصادی داشته باشد. در ادامه اصول طراحی نما را بیان کرده ایم.
اصول طراحی نما در معماری، مواردی که نباید فراموش کنید!
معماران برای طراحی نما، در ابتدا همه نیازها و شرایط را در نظر میگیرند و سپس بر اساس آنها بهترین نوع نما را طراحی می کنند. برخی از اصول اولیه طراحی نما عبارتند از:
- توجه به شرایط اقلیمی: دقت کنید که بنا کجا ساخته شده است و شرایط آب و هوایی چگونه است؟ برخی از متریال و یا فرمها برای هر نوع آب و هوایی مناسب نیستند. به طور مثال بهتر است برای شهری که بارندگی زیادی دارد از چوب استفاده نکنید.
- متریال و مصالح: مصالحی که در یک منطقه در دسترستر هستند اجرای نمای ساختمان را راحت تر می کند. متریالی که قرار است از شهری دیگر حمل شود و به محل ساختمان آورده شود هزینه ی حمل و نقل را به هزینه اجزای نما اضافه می کند. همچنین شرایط آب و هوایی در انتخاب متریال تاثیرگذار است.
- اصول و ضوابط طراحی نما: نمیتوان از هر نوع مصالح و فرمی برای طراحی نما استفاده شود. معماران و طراحان با توجه به قوانین شهرداری به طراحی نما میپردازند. به طور مثال طراحی نمای رومی با جزئیات برجسته در برخی از شهرها ممنوع اعلام شده است.
- سلیقه کارفرما: نمای ساختمان باید مورد تایید کارفرما باشد، در نتیجه طراحان در انتخاب طرح نمای ساختمان باید سلیقه کارفرما را مد نظر قرار میدهند.
- سبک طراحی نما: یکی دیگر از اصول نمای ساختمان؛ انتخاب سبک طراحی مناسب با کاربری و منطقه ساختمان است. نمای ساختمان میتواند در انواع؛ مدرن، کلاسیک، سنتی، مینیمال و.. طراحی شود.
- هزینه طراحی نما: اگر بودجه مورد نظر برای طراحی نمای ساختمان مشخص باشد، طراح می داند که از چه متریالی استفاده کند. اگر هم مشکلی از نظر بودجه وجود نداشته باشد؛ بر اساس اصول طراحی نما بهترین نوع مصالح و سبک را انتخاب می کند.
- قابلیت اجرای نما: در طراحی نمای ساختمان علاوه بر رعایت اصول طراحی باید به قابل اجرا بودن و جزئیات اجرایی هم توجه شود. مقدار وزنی که نما دارد، نوع اتصالات نما به ساختمان و روش اجرای نما باید در حین طراحی نما باید مورد توجه قرار بگیرد.
- نورپردازی نما: همانطور که زیبایی نما در طی روز اهمیت دارد، نورپردازی در طی شب هم مهم است. با نورپردازی درست نمای ساختمان علاوه بر روشن شدن بنا، ساختمان شاخص تر و زیباتر می شود.
طراحی نمای مدرن
طراحی نمای ساختمان دو طبقه
طراحی نمای ساختمان رومی
طراحی نمای ساختمان کامپوزیت
6 مورد از اصول طراحی نمای ساختمان
علاوه بر اصولی که در بخش قبلی بیان کردیم و باید با توجه به شرایط اختصاصی هر ساختمان، رعایت شود. برخی از اصول کلی طراحی نما عبارتند از:
1.تقارن:
تقارن یکی از راه های برقراری توازن در هر نوع طراحی است. در طراحی نمای ساختمان هم لازم نیست همیشه طرح نما متقارن باشد. ولی وجود توازن ضروری است. هرچند در برخی از نماهای ساختمان مانند طراحی نمای کلاسیک و یا رومی نیاز به وجود تقارن ضروری است.
2.رنگ و بافت:
یکی دیگر از اصول طراحی نما، توجه به انتخاب رنگ است. شما نمی توانید هر نوع رنگی را برای طراحی نما در نظر بگیرید زیرا با توجه به مصالح به کار رفته رنگ نما میتواند متفاوت باشد. ممکن است مصالحی که در نمای ساختمان به کار می روند تعدادی رنگ مشخص داشته باشند. همچنین توجه به ساختمان های اطراف بنا برای انتخاب رنگ اهمیت دارد. همچنین با استفاده از مصالح مختلف می توان بافت های متنوعی را بر روی نمای ساختمان ایجاد کرد.
3.پیوستگی و انسجام:
وقتی به یک ساختمان نگاه می کنیم باید در کلیت آن پیوستگی را ببینیم. پیوستگی هم از طریق فرم و شکل نما و هم در شکل و بافت باید دیده شود. وجود پیوستگی بین طبقات مختلف و هم در یک طبقه بین بخش های مختلف نما ضروری است.
4.ریتم:
اغلب وجود ریتم را برای موسیقی استفاده می کنیم، در صورتی که یکی از اصولی که در معماری بخش های مختلف فضا باید به آن توجه شود ریتم است. اجزای نمای ساختمان باید برای در کنار هم قرار گرفتن از یک ریتم پیروی کنند.
5.عنصر شاخص:
شاید در طراحی نمای برخی از ساختمان ها نیاز به یک بخش برجسته وجود داشته باشد. برجسته کردن یک بخش باعث جلب توجه آن نسبت به قسمت های دیگر می شود.
6.سادگی:
یکی از اصول طراحی نما رعایت سادگی است. سادگی یکی از ویژگی هایی است که باید در عین حال که به همه اصول دیگر می پردازید، موضوع سادگی را هم در نظر بگیرید. سادگی بخشی از زیبایی نما را ایجاد می کند. استفاده از متریال یکدست و رعایت تنوع و همچنین شکل و فرم متناسب با ساختمان، به ایجاد سادگی کمک می کند.
انواع نمای ساختمان
انواع نمای ساختمان به وسیله مواد مورد استفاده، استایل معماری، و روش‌های طراحی متفاوتی ارائه می‌شوند. از جمله میتوان به نمای آجری، نماهای کامپوزیتی، نماهای شیشه‌ای و… نام برد. این تنوع در انواع نماهای ساختمانی، از نظر ظاهری و کاربردی، به طراحان و سازندگان امکان می‌دهد تا با توجه به نیازها و سلیقه‌های مختلف، نماهای مناسبی برای ساختمان‌ها انتخاب کنند.
نمای آجری
نمای آجری یک نوع معماری است که از آجر به عنوان ماده اصلی برای ساخت دیوارها و ساختمان‌ها استفاده می‌کند. آجرها به صورت خشت‌های خشتی یا سفید، با ابعاد مختلف و شکل‌های متنوع قابل تهیه هستند و این ویژگی‌ها به طراحان معماری امکان می‌دهد تا الگوها و نمونه‌های زیبا و منحصر به فردی ایجاد کنند. نمای آجری به معماری سنتی و زیبایی خاصی معروف است و اغلب در ساختمان‌های تاریخی یا سنتی به کار گرفته می‌شود. این نوع نما، علاوه بر جلب توجه از نظر ظاهری، مزایای حرارتی نیز دارد و میتواند به عنوان یک عایق حرارتی نیز عمل کند. استفاده از نمای آجری، یک حس سنتی و گرمای خاص به محیط ساختمانی اضافه می‌کند و اغلب به عنوان یک انتخاب محبوب در معماری همگانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نمای کامپوزیتی
نمای کامپوزیتی یک روش مدرن در معماری است که از ترکیب مواد مختلف برای ایجاد یک نمای زیبا و عملکردی استفاده می‌کند. این نوع نما معمولاً از ترکیب فلزات، پلاستیک‌ها، و مواد کامپوزیتی به همراه تکنولوژی‌های پیشرفته ساخته می‌شود. نمای کامپوزیتی به طراحان معماری امکان می‌دهد تا الگوها، ترکیبات رنگی، و ساختارهای متنوعی را در نماهای خود اعمال کنند، که باعث می‌شود ساختمان‌ها ظاهری مدرن و منحصر به فرد داشته باشند. علاوه بر زیبایی، نماهای کامپوزیتی معمولاً به عنوان یک جایگزین سبک‌تر و مقاومت بیشتر نسبت به سایر مواد ساختمانی شناخته می‌شوند، که این ویژگی‌ها باعث می‌شود این نوع نما در ساختمان‌های مدرن و پروژه‌های با رویکرد پایداری بسیار محبوب باشد.
نمای سنگی
نمای سنگی یک استفاده زیبا و کلاسیک از سنگ در معماری است که به ساختمان‌ها شکوه و استحکام می‌بخشد. این نما از سنگ‌های مختلفی مانند گرانیت، مرمر، سنگ‌آهنی یا تراورتن ساخته می‌شود. نمای سنگی علاوه بر ظاهر زیبا، دارای مقاومت بسیار بالا در برابر عوامل جوی مختلف می‌باشد، که آن را به یک گزینه مطمئن برای بلند مدت در ساختمان‌ها تبدیل کرده است. این نما میتواند با استفاده از تکنیک‌های مختلفی نظیر قطعات سنگی بزرگ یا موزاییک سنگ، طرح‌ها و الگوهای گوناگونی را ارائه دهد، که به معماران امکان می‌دهد تا سلیقه و سبک مورد نظر خود را در طراحی نمای ساختمانی اعمال کنند.
نمای شیشه‌ای
نمای شیشه‌ای یک روش معماری مدرن است که از شیشه به عنوان عنصر اصلی برای ایجاد نما و پوسته ساختمان استفاده می‌کند. این نوع نما اغلب به عنوان نمای دوردیواری شفاف و بازتاب‌دهنده طراحی می‌شود، که به ساختمان یک حس انطباق با محیط اطراف و ایجاد ارتباط بین داخل و خارج می‌دهد. نماهای شیشه‌ای به ساختمان‌ها نور و روشنایی طبیعی فراهم می‌کنند و امکان دید منظره اطراف را به ساکنان و بازدیدکنندگان میدهند. همچنین، این نوع نما از لحاظ انرژی‌ای نیز مزایایی دارد، زیرا شیشه میتواند انرژی خورشیدی را جذب کرده و به داخل ساختمان منتقل کند. نمای شیشه‌ای به عنوان یک انتخاب محبوب در معماری مدرن به شهرت رسیده و به طراحان امکان می‌دهد تا ایجادات خلاقانه‌تر و ارتباطی شفافتر با محیط اطراف را تجربه کنند.
نمای چوبی
نمای چوبی یک انتخاب گرم و طبیعی در معماری است که از چوب به عنوان جزء اصلی برای طراحی نما و پوسته ساختمان استفاده می‌کند. این نوع نما به ساختمان یک حس گرما و دوستانه می‌بخشد و اغلب در ساختمان‌های مسکونی یا سازه‌های با استایل روستایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمای چوبی از چوب‌های مختلفی مانند سرو، کاج، یا سایر نوع‌های مقاوم به استفاده می‌شود و میتواند با استفاده از تراشکاری، نوارهای چوبی، یا سیستم‌های نصب مدرن، طراحی‌های متنوع و جذابی ایجاد کند. این نما همچنین میتواند از لحاظ محیطی مزایایی داشته باشد؛ زیرا چوب به عنوان یک منبع بازترکیب شونده و دوستدار محیط زیست شناخته می‌شود.
اصول طراحی نمای کلاسیک
اصول طراحی نمای کلاسیک
نمای رومی و کلاسیک یکی از انواع نمای ساختمان است که کارفرماهای زیادی آن را انتخاب می کنند. شاید مهمترین بخش از اصول طراحی نمای رومی و کلاسیک؛ طراحی و اجرای صحیح جزئیات باشد. برخی از اصول طراحی نمای رومی شامل؛ انتخاب متریال مناسب مانند سنگ برای نمای کلاسیک، استفاده از ستون ها و جزئیات طراحی، ایجاد برجستگی های نما، طراحی دور پنجره ها و در ورودی است. یکی از موارد مهم در طراحی نمای کلاسیک توجه به قوانین طراحی نمای شهرداری است، چرا که اجرای برخی از انواع نمای رومی در شهرها ممنوع و یا دارای ضوابط خاصی است.
اصول طراحی نمای مدرن
اصول طراحی نمای مدرن
نمای مدرن برای انواع ساختمان های مسکونی، اداری و یا تجاری قابل اجرا است. مصالح به کار رفته در طراحی نما بر مدرن بودن آن تاثیر زیادی دارد. با ترکیب متریال های مختلف هم میتوان انواع مختلف نمای مدرن را طراحی کرد. برخی از اصول طراحی نمای مدرن شامل: انتخاب متریال مناسب، کاهش جزئیات و پیچیدگی طرح های نما، استفاده از شکل و فرم های هندسی است.
مطلب پیشنهادی: نمای ساختمان مدرن،7 آپارتمان ایرانی خیره کننده!
طراحی نما نئوکلاسیک
اصول طراحی نما نئوکلاسیک
برای طراحی نمای ساختمان نئوکلاسیک، باید با سبک نئوکلاسیک و جزئیات طراحی آن آشنا باشید. در سبک نئوکلاسیک از سمبل های شاخص دوران کلاسیک استفاده شده ولی جزئیات کمتری در آن به کار رفته. در واقع نمای نئوکلاسیک به پرکاری و شلوغی سبک کلاسیک نیست. ولی در مقایسه با سبک مدرن کمی شلوغ تر به نطر می رسد.
طراحی نمای ساختمان
قیمت طراحی نمای ساختمان
میزان هزینه لازم برای اجرای نمای ساختمان؛ یکی از موارد مهم در اصول طراحی نمای ساختمان است. موارد مختلفی بر روی قیمت نمای ساختمان تاثیرگذار است. عواملی مانند؛ روش اجرای نمای ساختمان، سبک طراحی نما، متریال به کار رفته در نمای ساختمان، مساحت نمای ساختمان و زمان بر بودن اجرای نما بر قیمت طراحی و اجرای نمای ساختمان موثر است. برای طراحی نما و ارائه آن به کارفرما از نرم افزارهای مختلفی می توان استفاده کرد که برخی از افراد علاوه بر طرح سه بعدی، از انیمیشن برای ارائه کار استفاده می کنند در نتیجه این موارد هم بر روی قیمت طراحی تاثیر می گذارد.
طراحی نمای بیرونی ساختمان
کلام آخر:
در طراحی هر نوع نمایی رعایت اصول مربوط به آن باعث زیباتر شدن و استحکام بالای آن خواهد شد. اغلب اصول طراحی نما را در این مطلب بیان کردیم. برای طراحی و اجرای اصولی نمای ساختمان، آن را به افراد متخصص در این زمینه بسپارید.
