در ساحل نیلگون خلیج فارس، جایی نزدیک اسکله حقانی بندرعباس، عمارتی تاریخی آرام گرفته که قرن‌هاست به تماشای فراز و فرودهای جنوب ایران نشسته است. عمارت شمس‌العماره، که مردم محلی آن را با نام «کلاه‌فرنگی» می‌شناسند، تنها بنای بازمانده از دوران صفوی در این بندر است؛ شهری که با فرمان شاه عباس صفوی شکل گرفت و نامش نیز از همین خاندان به یادگار مانده.
این بنای ۳۲۰ ساله که در زمان خود با عنوان «سرکاری ولندیز» (تجارتخانه هلندی‌ها) شناخته می‌شد، در سال ۱۰۸۵ هجری قمری با نظارت کمپانی هند شرقی هلند ساخته شد. معماری آن تلفیقی از المان‌های بومی جنوب ایران و سنت‌های ساخت‌وساز اروپایی است.
شمس‌العماره، در دوران پس از خروج هلندی‌ها، کاربری‌های مختلفی داشت؛ از دارالحکومه و اداره گمرک گرفته تا پناهگاه مردم در حمله افغان‌ها. حتی برخی مدعیان تاج‌وتخت صفوی، مانند سید احمدخان مرعشی، مدتی در همین عمارت اقامت داشتند. در یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخی، شادی پیروزی نادرشاه افشار بر افغان‌ها با شلیک توپ از این عمارت به مردم اعلام شد؛ اتفاقی که جایگاه این بنا را نه فقط به‌عنوان یک اثر معماری، بلکه به‌مثابه مرکز سیاسی و نظامی بندرعباس تثبیت کرد.
امروزه اما این عمارت تاریخی، که زمانی قلب تپنده جنوب ایران بود، در سکوت و زیر سایه بی‌توجهی به حال خود رها شده است. مالکیت آن در اختیار حوزه علمیه است و ورود عمومی به آن ممکن نیست. بدتر آن‌که برخی منابع از آغاز شمارش معکوس برای تخریب این بنای تاریخی خبر می‌دهند.
منبع: indypersian