نام سماور با سنت چای‌نوشی ایرانی گره‌خورده است. سنت چای‌نوشی ایرانی که به‌آرامی و باحوصله انجام می‌شود، وابسته به سماور است؛ وسیله‌ای که هم‌زمان آب را می‌جوشاند و حرارت ملایمی برای دم کشیدن چای فراهم می‌کند. اگر چه نقش سماور امروزه بیشتر به کتری برقی سپرده شده، اما فرم و مفهومش هنوز بخشی از هویت فرهنگی سفره ایرانی است.
واژه‌های «سماور» و «استکان» هر دو ریشه روسی دارند و به دوران نفوذ فرهنگ چای‌نوشی روسیه در ایران بازمی‌گردند؛ فرهنگی که در آن چای با حرارت غیرمستقیم و به‌وسیله سماور دم می‌شود، در مقابل سنت انگلیسی که چای را در فنجان‌های چینی و با آب جوش مستقیم آماده می‌کنند.
سماور که در زبان روسی به معنای «خودجوش» است، نخستین بار در دوران سلطنت شاهرخ، نوه نادرشاه افشار، وارد ایران شد؛ تقریبا هم‌زمان با رواج روش روسی دم کردن چای در اروپا.
در اصل، پیدایش سماور به نیمه قرن هجدهم میلادی در روسیه بازمی‌گردد و با گسترش محبوبیت چای در آن کشور ارتباط دارد.
نخستین سماورسازان ثبت‌شده در تاریخ، برادران لیسیتسین بودند که در سال ۱۷۷۸ میلادی نخستین سماور رسمی را ساختند و کارخانه‌ای برای تولید آن تأسیس کردند. شهر تولا، در کنار رودخانه اوپا، به‌سرعت به مرکز ساخت سماور بدل شد.
از قرن نوزدهم، سماور از طریق راه‌های تجاری و روابط فرهنگی، مسیر خود را به خانه‌های ایرانی یافت. شکل گلدان مانند، صدای آرام جوشش آب و شیر فلزی کوچکی که آب جوش را در استکان می‌ریزد، سماور را به بخشی از حافظه جمعی ایرانیان بدل کرد.
منبع: ایندیپندنت فارسی