موضوع پایداری چندین دهه است که در زمینه‌های مختلف بیان می‌شود. آلودگی‌های صنعتی و زندگی مدرن باعث ایجاد آلودگی‌های زیست محیطی و افزایش مصرف انرژی شده است. معماری پایدار پاسخی برای کاهش آلودگی‌ها و بهینه‌سازی مصرف سوخت است. در این مطلب راجع به معماری پایدار بیشتر بدانید.
معماری پایدار یا معماری پایا گرایشی در معماری است که به دنبال به حداقل رساندن اثرات منفی محیط زیستی ساختمان‌ها از طریق افزایش بهره‌روی در استفاده از مصالح، انرژی، فضای ساخت و به طور کلی اکوسیستم است. در این نوع معماری از راهکارهای موثر برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار استفاده می‌شود.
هدف کلی معماری پایدار، کاهش مصرف انرژی و حفظ محیط‌زیست در طی روند برنامه‌ریزی، طراحی و ساخت ساختمان‌هاست. اگر بخواهیم جزئی‌تر به این موضوع بپردازیم، اهداف معماری پایداری عبارتند از:
مطلب پیشنهادی: معماری پایدار در دل معماری ایرانی، از زبان 3 معمار برجسته!
به بیان دیگری، معماری پایدار در واقع در نظر گرفتن اصول توسعه پایدار در معماری است. سه اصل مهم در توسعه پایدار، توجه به محیط‌زیست، نیازهای انسانی و اقتصاد است. که برای هریک از این سه زمینه، می‌توان اصول مختلفی را بیان کرد. برخی از اصول معماری پایدار عبارتند از:
مطلب پیشنهادی: معماری باورنکردنی این چند ساختمان در ایران که جلوتر از زمان خود هستند!
اگر بخواهیم از معماری پایدار در ایران بگوییم، بهترین نمونه‌های معماری پایدار در ایران، معماری بومی مناطق مختلف آن است. مثلا معماری بومی در مناطق کویری وجود دارد که از بادگیر به عنوان یک سازه برای جریان هوا و خنک سازی ساختمان استفاده می‌شده. متاسفانه این نوع از معماری‌ها اغلب در گذشته وجود داشته و امروزه معماری همه مناطق ایران شبیه هم شده است، در صورتی که لازم است ساختمان‌ها با توجه به شرایط اقلیمی و فرهنگی هر منطقه طراحی شوند. با این حال پروژه‌های جدیدی وجود دارند که با استفاده از تکنولوژی و توجه به اصول معماری پایدار طراحی شده‌اند. برخی از نمونه‌های معماری پایدار در ایران عبارتند از:
نمونه‌های زیادی از ساختمان‌های طراحی شده بر اساس معماری پایدار وجود دارد که در آنها به مصرف انرژی و کاهش آلودگی محیط زیست توجه شده است. تعدادی از نمونه‌های معماری پایدار در جهان، در ادامه معرفی شده است:
از ویژگی‌های معماری این ساختمان، استفاده از پنل‌های خورشیدی و سیستم جمع آوری آب باران است. که از این آب برای شستشو و آبیاری گیاهان استفاده می‌شود. استفاده از نرده‌های چوبی در بالکن، باعث کاهش ورود گرما به داخل ساختمان و کاهش مصرف انرژی می‌شود.
این ساختمان به سفارش شرکت زیمنس، و توسط ویلکنسون ایر طراحی شده است. ساختمان کریستال در شرق لندن با اصول معماری پایدار ساخته شده است. یکی از ویژگی‌های آن، استفاده از انرژی افراد در هنگام بالا رفتن از پله‌ها و تبدیل آن به انرژِی گرما و نور است. همچنین همه انرژی الکتریسیته در این ساختمان با پنل‌های خورشیدی تامین می‌شود.
این ساختمان در واشنگتن قرار دارد. ویژگی‌هایی مانند؛ کربن خالص صفر، توالت کمپوست، مصالح پایدار و بدون مواد سمی، روشنایی ساختمان با نور طبیعی در طی روز، تامین انرژی ساختمان با منابع تجدیدپذیر باعث شده است این ساختمان جزو ساختمان‌هایی با معماری پایدار باشد.
کلام آخر:
افزایش اطلاعات در مورد معماری سبز، باعث توجه طراحان و تصمیم گیرندگان به این نوع طراحی می‌شود. هرچه اصول معماری پایدار بیشتر به کار رود، مصرف انرژی کمتر شده و محیط زیست و منابع طبیعی بیشتر حفظ خواهد شد.