امروز تولد ورزشگاه آزادی است؛ بنایی که نهتنها بزرگترین استادیوم ایران به شمار میرود، بلکه در زمان افتتاحش یکی از شاخصترین سازههای ورزشی جهان بود. این ورزشگاه در سال ۱۳۵۰ به همت عبدالعزیز فرمانفرمائیان، معمار برجسته ایرانی، طراحی و ساخته شد و نام اولیه آن «ورزشگاه آریامهر» بود. بعدها با تغییر نام به «آزادی»، به نمادی فرهنگی و معماری برای ایرانیان بدل شد.
معماری ورزشگاه آزادی بر پایه ترکیب مدرنیسم و نیازهای اقلیمی تهران شکل گرفت. فرم بیضوی و مقیاس عظیم آن یادآور استادیومهای مدرن اروپایی دهه ۱۹۷۰ است، اما در عین حال با دقتی ویژه متناسب با شرایط ایران طراحی شد. ظرفیت اولیه ورزشگاه بیش از ۱۰۰ هزار نفر بود و این ویژگی، آن را در میان معدود استادیومهای صدهزارنفری جهان قرار داد. پس از بازسازیهای متعدد و رعایت استانداردهای ایمنی و رفاهی، ظرفیت کنونی به حدود ۷۸ هزار نفر کاهش یافته است.
ابعاد زمین اصلی ۱۱۰ در ۷۵ متر است و طراحی جایگاهها بهگونهای انجام شده که هر تماشاگر در هر نقطهای از ورزشگاه، دیدی کامل و بدون مانع به زمین داشته باشد. در بخش شمال و جنوب، فاصله دورترین صندلیها تا زمین حدود ۱۳۶ متر و در شرق و غرب ۱۲۶ متر است. این دقت در طراحی باعث شده آزادی به استادیومی «تماشاگرمحور» شهرت یابد. علاوه بر آن، فرم حجمی و مقطع نیمهمدفون ورزشگاه در زمین، کارکرد صوتی ویژهای ایجاد میکند؛ بهگونهای که تشویق تماشاگران بهطور طبیعی در فضا طنینانداز میشود و تجربهای منحصربهفرد برای بازیکنان و بینندگان میسازد.
ورزشگاه آزادی بخشی از یک مجموعه ورزشی بزرگتر است که مساحتی حدود ۱۴۰ هزار متر مربع را در بر میگیرد. این مجموعه شامل دریاچه مصنوعی، سالنهای تمرین، زمینهای ورزشی و پارکینگهای وسیع است. ترکیب این امکانات با استادیوم اصلی، آزادی را به یکی از کاملترین مراکز ورزشی منطقه تبدیل کرده است.
امروز، در سالروز تولد آزادی، ما فقط از یک سازه ورزشی سخن نمیگوییم، بلکه از اثری یاد میکنیم که هویت معماری مدرن ایران را در عرصهای جهانی به نمایش گذاشت. ورزشگاه آزادی نماد همنشینی هنر معماری، کارکرد اجتماعی و هیجان جمعی است؛ بنایی که همچنان قلب تپنده فوتبال و ورزش ایران باقی مانده است.
منبع:chandsanieh_news
سر سخت با لکه ها، راحت در شستشو