Chidaneh.com placeholder image

تفاوت فرش با گلیم، 4 مورد که هنوز نمی دانیم!

به قلم: مژگان احمدی

تفاوت فرش با گلیم چیست؟ این سوالی‌ست که مخاطبان زیادی از چیدانه پرسیده‌اند. پس در این مقاله از چیدانه با کارشناسان در فرش گره همراه شدیم و از آن‌‌ها خواستیم تا تفاوت فرش با گلیم فرش را به طور کامل برایمان توضیح دهند. ما فکر می‌کنیم که این مقاله بیشتر برای آن‌هایی مناسب است که می‌خواهند برای منزل‌شان فرش یا گلیم بخرند، اما شک دارند که کدام یک برایشان مناسب‌تر است! خواندن این مقاله به شما کمک می‌کند که با دانستن تفاوت های فرش با گلیم، خرید آگاهانه و آسان‌تری داشته باشید. پس در ادامه با ما همراه باشید.

[[nid:366939]]

قالیشویی ادیب

تفاوت فرش با گلیم چیست؟

کارشناسان در فرش گره معتقدند که با تعریف فرش و گلیم است که می‌توان به تفاوت میان آن‌ها پی برد. آن‌ها می‌گویندکه در تعریف فرش یا گلیم ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که هر بافته‌ای، هر پارچه‌ای و به طور کلی هر داربافتی یک تار دارد و یک پود. این مسئله در مورد فرش و گلیم نیز صادق است. اما فرش در اینجا یک تفاوت اساسی با گلیم دارد که آن هم پرز فرش است. این در واقع اولین و مهم‌ترین تفاوت فرش با گلیم است.

در ادامه 4 فرق فرش با گلیم را به طور جداگانه بررسی کرده‌ایم:

[[nid:367064]]

1- فرش پرز داره اما گلیم نه!

همانطور که اشاره کردیم فرش‌ها بر خلاف گلیم‌ها علاوه بر تار و پود دارای پرز هم هستند. پرز فرش دقیقا همان چیزی‌ست که که مخاطب آن را لمس می‌کند. اما در مورد گلیم این پرز ها وجود ندارند. یعنی در گلیم چیزی که مخاطب آن را لمس می‌کند مغز پشم یا کرک نیست، بلکه کناره کرک است. اصلاحا می‌گوییم که فرش‌ها پرز بافی و گلیم‌ها تخت بافی می‌شوند.

[[nid:366246]]

2- گلیم سریع بافته میشه اما فرش نه!

گفتیم که گلیم‌ها تخت‌بافی می‌شوند. این تخت بافی سرعت تولید آنها را بالا می‌برد. برخلاف فرش‌های دستباف که سرعت تولید آنها بسیار کم است. این تفاوت فرش با گلیم تاثیر تعیین کننده‌ای نیز بر روی ارزش آن‌ها دارد.

به طور کلی در گلیم‌ها روش بافت خیلی ساده‌تر از فرش می‌باشد. به عنوان مثال در فرش‌ها به ازای هر رج 100 تا 200 گره خورده می‌شود ولی در گلیم‌ها این اتفاق نمی‌افتد و گلیم‌ها ساده‌بافی می‌شوند.

البته خود گلیم‌ها نیز انواع مختلفی دارند که هر یک دارای تکنیک‌ها و روش بافت مخصوصی هستند. مثلا:

  1. گلیم سوزنی باف
  2. گلیم شیرکی پیچ
  3. گلیم ساده بافی
  4. گلیم سوماک
  5. گلیم حصیربافی
  6. گلیم بافت دو پیچی
  7. گلیم کردی خراسان
  8. گلیم گبه قشقایی (گلیم عروسکی)

[[nid:365568]]

[[nid:366232]]

در تصاویر بالا به ترتیب نمونه‌ای از گلیم خراسان (سفره کردی) و گلیم گبه (گلیم عروسکی) نشان داده شده است که بسیار جدید هستند و کاربردهای زیادی در دکوراسیون خانه دارند. نظر شما در مورد آن‌ها چیست؟ آیا دوست دارید نمونه‌های بیشتری از آن‌ها ببینید؟

 

فرش گره
نمایی از دار، نقشه و محصول
فرش گره

شاید برایتان جالب باشد بدانید که 2 نوع دار برای بافندگی فرش و گلیم وجود دارد:

  • دار زمینی: دار های زمینی به صورت افقی بر روی زمین قرار می‌گیرند
  • دار عمودی: دار هایی که به صورت ایستاده بر روی پایه قرار می‌گیرند و بافنده برای بافت روبروی آن می‌نشیند

عموما گلیم‌ها افقی‌باف و فرش‌ها عمودی‌باف هستند. اما نه به صورت مطلق. تقریبا 80 درصد گلیم‌ها بر روی دارهای افقی بافته می‌شوند. اما مثلا گلیم‌های سمت آذربایجان جزء آن20 درصدی هستند که برای بافت آن‌ها از دار عمودی استفاده می‌شود. از طرفی معمولا 80 درصد فرش‌ها بر خلاف گلیم‌ها بر روی دارهای عمودی بافته می‌شوند. ولی در برخی مناطق فرش‌ها را بر روی دارهای افقی هم می‌بافند. مثلا عشایر کلا افقی‌باف هستند و بافت فرش را بر روی دارهای افقی انجام می‌دهند.

این مسئله را نیز می‌توان به نوعی یک فرق فرش با گلیم به حساب آورد. اینطور نیست؟

[[nid:365553]]

3- گلیم محدودیت طرح داره اما فرش نه!

نکته‌ مهم دیگری که کارشناسان در فرش گره درباره تفاوت فرش با گلیم مطرح می‌کنند، مسئله محدودیت طرح و نقشه در گلیم‌بافی است. واقعیت این است که نوع و روش بافت گلیم‌ها، محدودیت زیادی در طرح  نقشه آن‌ها ایجاد می‌کند. در حالی که برای بافت فرش هیچ گونه محدودیتی از این نظر وجود ندارد. به بیان دیگر در گلیم‌ها نقشه‌ها ساده و انتزاعی هستند. اما در فرش‌ها می‌توان نقشه‌هایی با طرح‌های پچیده را نیز با تمام ریزه کاری‌هایش اجرا کرد.

البته بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که همین محدودیت باعث شده که نقشه‌های گلیم با ویژگی‌های سبک دکوراسیون مدرن منطبق‌تر باشد. به همین دلیل است که امروزه خیلی‌ها به دنبال خرید گلیم برای دکوراسیون مدرن منزل‌شان هستند.

یک نکته مهم: حواستان باشد که اگر طرح خاصی را برای فرش دستباف مد نظر دارید، می‌توانید از فرش گره بخواهید که آن طرح را برایتان اجرا کنند. زیرا این مجموعه سفارش تولید فرش با ابعاد و طرح های مختلف را قبول می‌کنند. 

[[nid:366858]]

4- بافت فرش الیاف بیشتری میخواد!

نیاز به مواد اولیه بیشتر را می‌توان به عنوان آخرین تفاوت فرش با گلیم عنوان کرد. به گفته کارشناسان در فرش گره مثلا اگر برای بافت یک متر مربع فرش چیزی حدود 8 کیلوگرم پشم مصرف شود، این عدد برای گلیم به 1 کیلو و 200 گرم می‌رسد! به بیان دیگر بافت فرش به مواد اولیه بیشتری نسبت به گلیم نیاز دارد.

[[nid:366945]]

دکوراسیون جدید، آخرش فرش یا گلیم؟

احتمالا تا حالا متوجه شده‌اید که چرا فرش نسبت به گلیم ارزش بیشتری دارد. گلیم مثل فرش نفیس و فاخر نیست، چون هم سرعت بافت گلیم از فرش بیشتر است و هم مواد اولیه برای تولید گلیم کمتر از فرش می‌باشد!

اما با این وجود استفاده از گلیم در دکوراسیون مدرن و امروزی بسیار رایج بوده و توجه بسیاری از طراحان دکوراسیون داخلی را به خود جلب کرده است. چرا؟ به خاطر همان نقشه‌های ساده! چون نقشه‌های ساده گلیم کاملا با دکوراسیون مدرن و امروزی تطبیق دارد.

[[nid:366218]]

البته استفاده از گلیم در دکوراسیون کلاسیک و سنتی هم بسیار مورد توجه است. عملا این به شما بستگی دارد که چه گلیمی با چه ترکیب رنگ و چه  نقشه‌ای را برای دکوراسیون منزل‌تان انتخاب کنید.

امروزه این مسئله حتی در مورد فرش هم صدق می‌کند. هرچند که کاربرد فرش در دکوراسیون بیشتر برای سبک‌های کلاسیک و سنتی مناسب است، اما استفاده از آن در دکوراسیون مدرن نیز امکان‌پذیر است.

در این زمینه بیشتر بخوانید: دکوراسیون خانه مدرن با فرش دستباف، امکان پذیره؟

[[nid:366947]]

کلام آخر:

در این مقاله از چیدانه سعی کردیم تا با همراهی کارشناسان در فرش گره به طور کامل درباره تفاوت فرش با گلیم حرف بزنیم. اگر مقاله را تا انتها خوانده باشید حالا می‌دانید که چرا گلیم‌ها به اندازه فرش‌ها فاخر و نفیس نیستند و چرا استفاده از گلیم‌ها در دکوراسیون مدرن امروزی تا این اندازه محبوب شده است. نظر شما در مورد فرش دستباف و گلیم چیست؟ کدام یک را برای استفاده در دکوراسیون منزل بیشتر می‌پسندید؟

راستی همه‌ی تصاویری که از فرش و گلیم در این مقاله دیدید همه از نمونه‌کارهای فرش گره بودند.

<<<می‌توانید همین حالا به پروفایل فرش گره در چیدانه بروید و نمونه کارهای بیشتری را از این گروه با تجربه و هنرمند ببینید>>>

شاید این مطالب را نیز دوست داشته باشید:

واتس‌اپ تلگرام

دیدگاه کاربران

ثبت دیدگاه