مبانی طراحی داخلی: از تلاطم درگیری‌های روزمره و خستگی‌های روزانه به جزیره آرامش خود پناه می‌بریم. خانه ما بهشت کوچکی می‌شود که در آن تن‌آسایی کنیم و از هیاهوی بیرون به آرامش درون نقل مکان. آرامش، گوهر کمیابی شده است که امروزه تا حد امکان و در هر جا که بتوانیم باید برای حفظ سلامت خود و بهره‌وری بهتر از زمان به آن توجه نشان دهیم. این نکته نه‌تنها در خانه که در محیط‌های کاری نیز به چالشی برای مدیران و مسئولان فهیم و به‌روز تبدیل شده است؛ البته فضاهای شخصی امکانات بیشتر و بهتری در اختیار ما می‌گذارند تا بتوانیم بهشت کوچک خود را تدارک ببینیم. درواقع «خانه» همان بهشت کوچک ماست که در فضای آن به آرامش و شادی عمیق حضور در مکان دلخواه می‌رسیم؛ از این رو چگونگی دکوراسیون آن از اهمیت فراوانی برخوردار است. آنچه در پی می‌آید، بررسی روانشناسانه دکوراسیون داخلی است که می‌تواند در خانه و با نگاهی کلی‌تر در هر مکانی که مورد استفاده روزمره ماست، قابل استفاده باشد. با توجه به این مطالب، می‌توانیم به فضاهایی با حداقل تنش و حداکثر راحتی و در نتیجه آرامش بیشتر دست پیدا کنیم.
طراحی دکوراسیون و ساماندهی فضا، چیزی بیش از داشتن فضایی زیباست. گرچه در اولین نگاه، عنصر زیبایی‌شناسی بر دریافت ما از فضا تاثیرگذار است ولی روانشناسی محیطی به طور گسترده روی عوامل متعدد و پیچیده‌ای متمرکز است و آن بررسی تاثیرات عوامل محیطی، احساسات و تعاملات انسان‌ها با هم و با محیط است. تمام مواردی که روانشناس محیطی با آن درگیر است، به‌راحتی قابل مشاهده و دیدنی نیست ولی بر خلق و خو، رفتار و میزان انرژی ما موثر است.
در همین راستا بخوانید: طراحی داخلی خانه تان بازتابی از شخصیت شماست!
درک فضا به عوامل گوناگونی بستگی دارد. ما از طریق پنج حسی که داریم، درون حجمی که فضا نامیده می‌شود به محرک‌ها پاسخ می‌دهیم. فضا، وارث ویژگی‌های زیباشناسی و ادراکی عناصر درون آن است.
بازی نور و سایه در یک نورپردازی هوشمندانه در فضا و دکوراسیون، قدرت این را دارد که تمام توجه ما را معطوف به خود کرده و لذت بصری بیافریند. جلوه‌گری درست و تجربه تاثیرگذاری فضا از دیدگاه روانشناسی شامل مراحل متعددی است:
حواس پنجگانه شاید قابل لمس‌ترین و آشناترین ادراک ما از فضایی باشد که در آن زندگی می‌کنیم؛ الگو و نقش‌مایه‌های تزیینی، بافت‌ها، رنگ‌ها، نورپردازی و ساماندهی فضا با حس بینایی، حضور گل‌ها و گیاهان، شمع‌ها و رایحه‌های معطر و بوی غذاها و خوراکی‌ها با حس بویایی، درک بهتر بافت‌ها و چگونگی نظم‌دهی فضا با لذت لمس کردن، گفت‌وگو، شنیدن موسیقی یا درک آرامش سکوت و حضور لحظه‌های عبادت با شنوایی و لذت بردن از مزه‌ها و طعم‌ها و سفره‌های غذا در خانه با حس چشایی ما ارتباط دارد. مجموعه این ادراکات، درک کلی ما از فضا را می‌سازد. دکوراسیونی موفق است که حواس پنجگانه را به بهترین کیفیت اقناع کند.
هدف شما اگر با اهداف گفته شده همساز باشد در این صورت با پرسش‌های آشنایی درگیر خواهید بود؛ آیا انتخاب مبلمانم درست و بجاست؟ آیا زیباست؟ آیا با این مجموعه از لوازم و اثاثیه همان محیط دلخواهم فراهم خواهد شد؟ آیا با ابعاد فضای من متناسب است؟ آیا سبک آن درست است؟ نقش و بافت و جنس پارچه چه باشد؟ و…
پاسخ به این پرسش‌هاست که پایه و اساس تجربه و درک روانشناسانه ما از محیط را که بر چنین کیفیات فیزیکی استوار است، تشکیل می‌دهد.
سبک‌های متفاوتی در دکوراسیون وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های زیباشناسی و تاثیرات روانشناسانه خود را دارد. هر سبک متعلق به زمانی خاص است. صرف‌نظر از اینکه شما اهل سبک مدرن هستید یا کلاسیک، گاه اتفاق می‌افتد که از دکوراسیونی ترکیبی بیشتر لذت ببرید. در این صورت در چنین سبک تلفیقی زمان عنصر مهمی محسوب می‌شود و عامل تصمیم‌گیرنده است. اینکه هر یک از اثاثیه و لوازم از چه سبک و در نتیجه از چه زمانی انتخاب شده‌اند حس مخصوص به خود را به دکوراسیون می‌بخشد؛ مثلا وجود مبلمانی با برشی ساده و مدرن در کنار تابلو یا تصاویری به سبک هنر بدوی یا هنر نو با همنشینی میز یا صندلی‌ای از جنس بامبو یا چوب و کف‌اندازی با رنگی ملایم با نقش‌مایه‌ای مدرن مانند نقوش هندسی و عناصر تزیینی متفاوت، می‌تواند به فضا تحرک بصری بخشیده و هنگام حرکت فیزیکی ما درون فضا، چشم‌اندازهای گوناگونی در برابرمان قرار دهد و حسی از بافت‌ها و انرژی‌های متفاوت را در ما بیدار کند.
مطلب پیشنهادی: طراحی داخلی اداری و تاثیر آن بر روانشناسی کار
بدانید و آگاه باشید که «فضا»ی شما فقط «بنده منزل» شما نیست! بلکه بسیار بیشتر و برتر از این حرف‌هاست! هنگامی که فضایی را چیدمان می‌کنید، در نقش یک استراتژیست ظاهر می‌شوید. نقشه چیدمانی که در نظر می‌گیرید، به نوع کارکرد فضا برمی‌گردد و این قدرت را دارد تا حسی از جریان آزاد حرکت یا حسی از محدودیت، موانع و مزاحمت در آن القا کند. الگوهای حرکتی و درواقع نقشه راه در هر فضایی باید با نوع کارکرد آن فضا مطابقت داشته باشد. نکته مهم دقت در فاصله لازم بین اجزای چیدمان است.
در اینجا نقش فضای منفی و اهمیت آن خودنمایی می‌کند.
آخرین شماره مجله منزل با مطالب ناب طراحی دکوراسیون و معرفی زیباترین خانه های ایرانی اکنون در کیوسک های روزنامه فروشی موجود است.
منبع: مجله منزل | نویسنده: فرحناز همدانی زاده