آنهایی که کاخ باشکوه آپادانا در شوش استان خوزستان را از نزدیک دیدهاند، احتمالا اذعان میکنند که در لحظه تماشای ایوانهای این کاخ، مسحور دیوارنگارههایی شدهاند که صفوف سربازان گارد جاویدان را با پسزمینه فیروزهای نشان میدهد. این نگاره هزاران ساله و دهها اثر باستانی دیگر مانند سردیس منتسب به آتوسا، دختر کوروش بزرگ، که اینک در موزه ملی نگهداری میشود، گواهی روشن از پیوند عمیق هنر ایرانی با رنگ آسماناند. رنگهای فیروزهای و لاجوردی از دیرباز در نگارهها، تندیسها، سفالینهها، کاشیها، سنگها و جواهرات سرزمین پارس کاربرد داشتند؛ دو رنگی که هم تجلی منحصربهفرد از زیباییاند و هم وسعت و جاودانگی هنر ایرانی را نمایندگی میکنند.
حالا قرنها است که جهان این رنگها را تحت عنوان «آبی ایرانی» به نام سرزمین پارس (گسترده تمدنی ایران بزرگ) میشناسد. دو رنگی که رد و نشانههایشان در بیشتر آثار تاریخی و هنری دیده میشود؛ از حجرههای فیروزهتراشی نیشابور تا کارگاههای میناکاری اصفهان، از ظروف سفالی همدان تا گنبدهای فیروزهای مساجد تاریخی.
دو رنگ شاخص فیروزهای و لاجوردی در دو سنگ معدنی و گرانبهای فیروزه و لاجورد ریشه دارند. کهنترین و معروفترین معدن فیروزه در نیشابور است و سنگ لاجورد نیز عمدتا از معادن بدخشان و کوههای هندوکش افغانستان استخراج میشود. هر دو سنگ از دیرباز جایگاهی ویژه در جواهرسازی، هنرهای تزیینی و صنایع دستی ایران داشتند و دارند.
منبع:indypersian