شنا کردن در استخر حس بسیار دلنشینی است، حالا اگر آب استخر تمیز باشد این لذت چند برابر می‌شود. به دلیل تماس آب استخر با پوست بدن انسان، تمیز نگه داشتن آن برای سلامتی افراد اهمیت زیادی دارد. روش‌های مختلفی برای تصفیه آب استخر وجود دارد که با استفاده از هریک، آلودگی های خاصی از آب را می‌توان از بین برد. این روش‌های فیزیکی و شیمیایی مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه مطلب راجع به تصفیه آب استخر صحبت خواهیم کرد.
هریک از انواع استخرهای روباز و یا بسته و یا استخرهای عمومی و خانگی به روش های مختلفی در معرض آلودگی هستند. به طور کلی مهم ترین دلایل آلودگی آب استخرها موادی که از بدن ترشح می شوند مانند عرق، ادرار و بزاق و همچنین لوازم آرایشی و بهداشتی هستند. در نتیجه بهترین راه برای به حداقل رساندن آلودگی آب استخر رعایت نظافت و دوش گرفتن افراد قبل از ورود به استخر و همچنین آموزش به کودکان برای رعایت نظافت است. با این همه کثیف شدن آب استخر اجتناب‌ناپذیر است و در همه استخرها باید به مساله تصفیه آب استخر توجه شود.
مطلب پیشنهادی: چگونه استخر را تمیز کنیم؟
راه‌کارهای مختلفی برای تصفیه آب استخر وجود دارد. برخی از آنها مانند تجهیزات و فیلترهای مختلف؛ زباله‌ها و آلودگی‌های فیزیکی استخر را پاک می‌کنند و برخی از روش‌ها با فعل و انفعلات شیمیایی مواد حل‌شده در آب را به شکل‌های مختلف تمیز می‌کنند. البته امروزه در برخی از فیلترها هم روش فیزیکی و هم روش شیمیایی اعمال می‌شود.
به طور کلی تصفیه آب استخر با روش‌های زیر انجام می‌شود:
در ادامه روش‌های فیلتراسیون در تصفیه آب استخر می‌شناسید:
پمپ آبی که در ساختار طراحی استخرها وجود دارد؛ اولین کار را برای تصفیه آب استخر انجام می دهد ولی برای تصفیه آب استخر کافی نیست. پمپ آب به صورت الکتریکی عمل کرده و باعث چرخش آب می شود. آب از طریق یک فیلتر رانده و سپس به استخر برگشت داده می شود. این حرکت و چرخش از ماندگی و رکود آب استخر جلوگیری می کند. با توجه به میزان استفاده از استخر؛ مدت زمان فعال بودن پمپ استخر متفاوت است.
مطلب پیشنهادی: طراحی و ساخت استخر، چگونه به حرفه ای ها بسپاریم؟
در طراحی سیستم تصفیه آب استخر، فیلتر شنی بعد از پمپ استخر تعبیه می شود. در فیلتر شنی از سنگریزه و شن برای زلال سازی آب استخر استفاده می شود. این فیلتر مکانیزم ساده‌ای دارد؛ آب آلوده از قسمت بالای فیلتر وارد شده و با عبور از میان شن و سنگریزه از انتهای فیلتر تصفیه و خارج می‌شود.
فیلتر شنی باید به طور دوره ای شسته و سرویس شود. نیاز به شستشو در فیلتر شنی با استفاده از یک نشانگر در فیلتر مشخص می شود. برای تمیز کردن فیلتر شنی لازم است تا جریان آب معکوس شود و با این کار که به آن بک واش (Backwash) گفته می شود؛ شن و سنگ داخل دستگاه شسته می‌شود.
از دیگر تجهیزات تصفیه آب استخر که برای حذف مواد آلی و معلق در آب کاربرد دارد؛ فیلتر کربنی است. در این فیلتر از ذرات کربن فعال استفاده شده است تا بسیاری از میکروارگانیسم ها و میکروب ها از بین بروند. به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی، این نوع فیلتر هیچ اثر مضری بر پوست و موی افراد ندارد.
مطلب پیشنهادی: هزینه ساخت استخر خانگی، یک آب تنی بی‌دغدغه چقدر می‌ارزه؟
فیلتراسیون آب در این دستگاه از طریق عبور آن از سطح فیلتر با جنسی شبیه پارچه انجام می شود. آب در معرض فیلترها قرار گرفته و آب را تصفیه می کند. این نوع از فیلتر باید در هر فصل دو یا سه باز تمیز شود. برای تمیز کردن آن فیلتر را از دستگاه خارج کرده و شستشو می دهند. با توجه به کیفیت فیلتر کارتریجی مدت زمان تمیز کردن فیلتر متفاوت است و همچنین طول عمر مختلفی دارد.
دیاتوم و یا خاک سیلیس از پوسته سیلیسی موجودات دریایی ایجاد می شود. این ماده قابلیت جذب آلودگی خوبی دارد و ذرات تا حدود 6 میکرون را هم از آب استخر جدا می کند. برای شستشوی این فیلتر هم مانند فیلتر شنی از فرآیند بک واش استفاده می شود. با توجه به سرطان زا بودن خاک سیلیس این نوع فیلتراسیون برای تصفیه آب استخر کاربرد زیادی ندارد.
یکی دیگر از تجهیزات مورد استفاده برای تصفیه آب استخر؛ دستگاه‌های تمیزکننده هستند در حالی که آب داخل استخر وجود دارد. این دستگاه مانند یک وکیوم عمل کرده و با حرکت در سطوح استخر، ماسه و شن داخل استخر را می‌گیرد. آب وارد دستگاه می شود و پس از عبور از یک فیلتر؛ آب فیلتر شده دوباره وارد استخر می‌شود.
کلرزنی یکی از قدیمی ترین روش های شیمیایی گندزدایی آب استخر است. با اضافه کردن کلر به آب یک واکنش شیمیایی ساده اتفاق می افتد که باعث مرگ باکتری ها می شود. با توجه به حجم آب استخر میزان کلر اضافه شده متغیر است.
کلر قدرت بالایی در از بین بردن باکتری ها دارد و استفاده و نگهداری آن راحت است. به دلیل شیمیایی بودن این ماده میزان استفاده بالا از کلر برای سلامت افراد خطر دارد. همچنین کلر در واکنش با آب استخر مواد جانبی تولید می کند که باعث سوزش چشم و خارش پوست می شود به همین دلیل کنترل میزان کلر آب استخر پس از تصفیه، ضروری است.
اوزون یک اکساینده قوی است و حدود 100 برابر قویتر از کلر عمل می کند. استفاده از اوزون برای تصفیه آب استخر باعث از بین رفتن آلودگی و مواد چربی و روغن ها می شود. این روش در میزان PH آب تغییری ایجاد نمی کند. ولی به دلیل ناپایدار بودن گاز اوزون، ماندگاری پایینی دارد و بلافاصله پس از تولید باید از استخر استفاده شود. از معایب دیگر اوزون زنی استخر این است که به تنهایی برای تصفیه آب استخر کافی نیست و باید در کنار کلر و یا برم به کار برود. همچنین مقادیر بالای اوزون خطرناک است.
یکی دیگر از راه کارهای تصفیه آب استخر؛ استفاده از بُرُم و افزودن آن به آب استخر است. فرآیند این روش مانند کلرزنی است. واکنش بین آب و برم باعث ایجاد برم آمین می شود که خاصیت ضدعفونی کننده دارد. ماندگاری روش برم زنی بیشتر از کلرزنی است و امروزه استفاده از این روش رو به افزایش است. از معایب برم خاصیت اکسایندگی ضعیف آن است. برم نسبت کلر و دیگر نمک ها گرانتر است.
در برخی از موارد رنگ آب به دلیل وجود ذرات کلوئیدی و معلق در آب تغییر می کند و ممکن است با وجود به کاربردن روش های دیگر تصفیه آب استخر همچنان کدر بودن آب استخر رفع نشده باشد. برای حل این مشکل از لخته سازها و منعقدکننده ها استفاده می شود. با اضافه کردن مواد لخته ساز به آب استخر، ذرات موجود در آب معلق شده و بر روی سطح آب قرار می گیرند که با استفاده از تجهیزات مختلف می توان آنها را خارج کرد.
مطلب پیشنهادی: تجهیزات استخر، مواردی که قبل از اجرا باید بدانید
استفاده از کلر نمکی در استخرهای خانگی کاربرد بیشتری دارد. در این روش با استفاده از الکترولیز، ماده ی گندزدای هیپوکلریت تولید شده و باعث تصفیه آب استخر می شود. این روش باعث ایجاد خارش و سوزش در چشم و پوست نمی شود و همچنین PH آب تغییر زیادی نمی کند در نتیجه نیاز به مواد شیمیایی دیگر برای تنظیم پی اچ آب وجود ندارد. از معایب این راهکار؛ قیمت بالای دستگاه های تصفیه است.
یون‌سازها نوعی از دستگاه هستند که یون‌هایی از مس و فلزات سخت تولید می‌کنند و با ورود این یون ها در آب استخر، باکتری ها در معرض این یون ها قرار می گیرند و از بین می روند. این دستگاه به صورت برقی است و با استفاده از الکتریسیته، فلزات باردار شده و به شکل یون وارد آب می‌شوند و یا به شکل کارتریج معدنی یون ساز هستند که با عبور جریان آب از یک بستر مواد معدنی باعث ورود یون به استخر می‌شوند.
مطلب پیشنهادی: 28 عکس استخر کوچک در حیاط ویلا و باغ
دستگاه های تولیدکننده اشعه فرابنفش در تصفیه آب استخر استفاده می شوند که در آن آب با عبور از محفظه ای که لامپ (UV) دارد تصفیه می شود. در این روش اشعه فرابنفش، میکروارگانیزم های مقاوم در برابر کلر را از بین میبرند. این روش به تنهایی تاثیر زیادی ندارد و همراه روش های دیگر مانند کلر زنی و برم زنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مطلب با انواع روش های تصفیه آب استخر آشنا شدیم. هریک از این روش ها مزایا و معایب خود را دارند درنتیجه برای انتخاب بهترین راه تصفیه باید همه جوانب و شرایط استخر و روش مدنظر را بررسی کرد. برای این کار با کارشناسان متخصص در زمینه طراحی سیستم تصفیه استخر مشورت کنید.
اهالی فن چیدانه در زمینه استخر
بازنویسی و انتشار: فهیمه مصدرالامور