در شانزدهم شهریور ۱۴۰۴، طولانیترین ماهگرفتگی کامل قرن، آسمان را به پردهای از نور و تاریکی بدل کرد. در این شب بهیادماندنی، ماه خونین، آن رویۀ مسحورکننده و سرخفام خود را بر بناهای تاریخی افکند. این همآمیزی کمنظیر، گذر زمان را به فراموشی میسپارد و یادآور باورهای کهن ایرانیان است که پیوندی ناگسستنی بین رویدادهای آسمان و زمین قائل بودند.
گفتوگوی کهنستونها با ماه خونین این تصاویر، تنها ثبت یک پدیدهٔ نجومی تاریخی نیست؛ بلکه پیوندی ژرف بین میراث ماندگار بشر بر زمین و شکوه بیکران کیهان است. ستونهای استوار و یا سقفهای طاقیشکل، اینک میزبان سایهی سرخفام و مسحورکنندهٔ ماه خونین شد. در سکوت باستانی این مکانها، گویی سنگهای بنا، که با هندسهای خلاقانه چیده شدهاند، پس از قرنها بار دیگر با آسمان به گفتوگو نشستهاند تا روایتی از گذرا بودن زمان در مقابل ابدیت معماری و کیهان را روایت کنند.
سر سخت با لکه ها، راحت در شستشو