همه ما از معایب زندگی شهری و تاثیر آلودگی ها و منظرهای نازیبای شهری بر روی روح و روان افراد آگاه هستیم. به همین دلیل اغلب افراد با هر بهانه ای به دنبال فضایی طبیعی و سبز هستند تا کمی ذهن خود را از شلوغی های شهر دور کنند. این روزها فضای سبز، به عنوان راه حلی برای کاهش برخی از مشکلات فضاهای زندگی بیان می شود. یکی از جدیدترین ایده ها، بهره بردن از فضای سبز در نمای ساختمان ها است. در این مطلب از چیدانه با گروه معماری حامد حسینی همراه هستیم، تا راجع به فضای سبز در نما صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
حجم زیادی از فضاهای شهری که ما هر روز می بینیم نمای ساختمان هاست. نمای سبز، نمایی است که بخشی از سطح ساختمان یا همه آن دارای پوشش گیاهی است. فضای سبز عمودی، بخشی از فضای سبز شهری را تشکیل میدهد و می تواند نقش مثبتی در منظر شهری داشته باشد.
یکی از خلاقیت هایی که معماران و طراحان می توانند در طراحی نما داشته باشند، ایده پردازی برای طراحی نمای سبز است. نمای سبز یکی از بخش های ساختمان سبز است که میتواند به بهره وری انرژی و همچنین ایجاد تهویه کمک کند. با اینکه نمای سبز ایده ای نسبتا جدید برای استفاده در ساختمان های شهر است ولی طراحان و مجریان می توانند با توجه به مزایا و ویژگی های آن در جهت رفع مشکلات احتمالی نمای سبز قدم بردارند.
نمای سبز مستقیم
نماهای سبز را می توان به انواع مختلفی تقسیم بندی کرد. به طور کلی نمای سبز بر اساس نوع اجرای آن و قرارگیری گیاه به دو نوع مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می شود.
در این نوع نما، گیاه مستقیما روی بدنه ی ساختمان قرار می گیرد و دیواره ساختمان مانند یک تکیه گاه برای گیاه عمل می کند. در این حالت، یک گیاه چسبنده مانند موچسب در بستر باغچه کاشته می شود و گیاه به مرور رشد می کند و سطح دیواره نما را می پوشاند. همچنین می توان به جز باغچه از چندین گلدان بزرگ هم استفاده کرد و سپس رشد گیاه روی ساختمان هدایت شود. رشد گیاه و سبز شدن نمای ساختمان در این نوع سیستم زمانبر است، زیرا باید منتظر باشیم تا گیاه رشد کند و یک دیوار از نمای ساختمان را بپوشاند.
ساختار نمای سبز غیرمستقیم
در نمای سبز غیرمستقیم؛ گیاه مستقیما به بدنه نما متصل نمی شود و یک اسکلت مجزا از دیواره ساختمان، طراحی می شود و گیاه بر روی آن قرار می گیرد. در این حالت میتوان از شاسی های چوبی، فلزی و کابل مانند یک قیم برای گیاه استفاده کرد و یا گلدان های پیش ساخته و مجزا به عنوان بستر برای رشد گیاه طراحی شود. در این نوع سیستم، نما با سرعت بیشتری سبز می شود و پس از اجرای نمای سبز، دیواری پوشیده از گیاه خواهیم داشت.
با اینکه برخی از مزایای نمای سبز نیاز به بررسی و تحقیق بیشتری دارد ولی به طور کلی می توان گفت؛ برخی از مزایای نمای سبز عبارتند از:
1.کاهش آلودگی هوا: مهم ترین کاری که گیاهان برای ما انجام می دهند جذب دی اکسیدکربن و تولید اکسیژن است. مسئله ی کاهش آلودگی و میزان دی اکسیدکربن با استفاده از گیاهان، موضوعی اثبات شده است. نمای سبز می تواند با جذب ذرات معلق و کاهش آلاینده ها و دود هوا به پاکسازی محیط زندگی ما کمک کند.
2.حفاظت از بنا: وجود یک لایه بر روی ساختمان از برخورد اشعه ماوراء بنفش خورشید با ساختمان و آسیب مصالح بر اثر تغییرات دمایی جلوگیری می کند در نتیجه نمای سبز می تواند این نقش را برای ساختمان داشته باشد. شاید این مسئله در مورد نمای سبز غیرمستقیم بیشتر صدق کند.
3.صرفه جویی در انرژی: نمای سبز مانند یک محافظ از نفوذ هوای سرد زمستان و هوای گرم تابستان جلوگیری می کند. در نتیجه باعث بهره وری مصرف انرژی خواهد شد.
4.زیباسازی: یکی از فواید استفاده از فضای سبز در نمای ساختمان، ایجاد زیبایی و چشم نواز کردن ساختمان هاست. ترکیب خلاقانه ی انواع مصالح با گیاهان در نمای سبز به زیباتر شدن منظر شهری و ساختمان ها کمک می کند. همچنین زیباتر شدن ساختمان با استفاده از نمای سبز، باعث افزایش قیمت ساختمان خواهد شد.
5.کاهش سروصدای محیط: همانطور که گفتیم نمای سبز مانند یک لایه ی محافظ در ساختمان است. وجود نمای سبز باعث جذب صدا توسط گیاهان و کاهش آلودگی صوتی حاصل از عوامل بیرونی در داخل ساختمان می شود.
استفاده از فضای سبز در نمای ساختمان ایده ای نسبتا جدید است و به دلیل داشتن مزیت هایی در سال های اخیر مورد توجه طراحان و معماران قرار گرفته است. نمای سبز محدودیت هایی دارد که برخی از طراحان را برای اجرای چنین طرح هایی قانع نمی کند. برخی از معایب نمای سبز عبارتند از:
در طراحی و اجرای فضای سبز در نما؛ باید به نکته های زیر توجه شود:
فضای سبز را می توان به شیوه های مختلفی به هر ساختمان آورد. از فضای سبز باغچه های حیاط، محوطه ساختمان تا تراس و بام سبز و نمای سبز می توانند ایده هایی برای استفاده از گیاهان در ساختمان باشند. روف گاردن در واقع طراحی محوطه و استفاده از گیاهان در سازه سقف است که فضایی سبز و محلی برای نشستن و استفاده از هوای آزاد را برای ما ایجاد می کند. اگر ساختمان ها را به شکل پلان و از بالا نگاه کنیم؛ شاید بتوان بام سبز هر ساختمان را مانند نمای سبز از بالا در نظر گرفت!
ایجاد فضای سبز در تراس یا بالکن ساختمان؛ می تواند به سبز شدن نما کمک کند و به نوعی یادآورگلدان های شمعدانی است که در گذشته در نرده های بالکن قرار داده می شدند و باعث زیبایی ساختمان می شدند. امروزه انواع فلاورباکس ها جای گلدان های قدیمی را گرفته است و می توان برای سبز کردن نما از آنها استفاده کرد.
کلام آخر:
طراحان و مجریان خلاق می توانند از ایده ی فضای سبز در نما به روش های مختلفی بهره ببرند و از این طریق باعث زیبایی ساختمان و همچنین بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان شوند. در این مطلب با گروه معماری حامد حسینی همراه بودیم. گروه معماری حامد حسینی پیوسته تلاش کرده است تا پاسخگویی به خواسته‌های کارفرما طبق شرایط اقتصادی هر پروژه، با رویکرد و نگاهی عمیق و دقیق به بهبود کیفیت زندگی انسان، احترام به محیط زیست و تعامل مناسب و مطلوب با حیات شهر صورت پذیرد.
مطالب پیشنهادی: