ایران با حضور اسلام، به دلیل تلفیق با فرهنگ اسلامی زادگاه بسیاری از آیین‌ها و آداب و رسوم جدید شد. برای مثال، پس از تغییر آیین زرتشتی به اسلام آتشکده‌‌ها جای خود را به مساجد دادند. با گذشت زمان شکل مساجد نیز مانند دیگر ساختمان‌ها تغییر کرد و معماری تاریخی و سنتی آن‌ها به مسجد با معماری مدرن تبدیل شد. از آنجایی که مساجد نقش مهمی در مراسم مذهبی مختلف اسلام دارند، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند.
در سالهای اخیر مساجد با معماری مدرن زیادی در شهرهای مختلف ایران ساخته شده است. در این مطلب مهمترین آن‌ها معرفی شده و مختصری از معماری‌شان بررسی خواهد شد. پس در ادامه با چیدانه همراه باشید.
مسجد الجواد در سال ۱۳۴۱ در میدان هفت تیر تهران توسط مهندس ابراهیمی طراحی و ساخته شد. این مسجد را می‌توان اولین مسجد با معماری مدرن در ایران نامید. از ویژگی‌های جذاب شبستان مسجد، بنای مخروطی آن است که از اضلاع متقاطع تشکیل شده. متراژ این مسجد ۱۵۰۰ متر مربع است و به سیستم تهویه هوا نیز مجهز است. از بخش‌های مختلف این مسجد می‌توان به وضوخانه، سرویس بهداشتی، حیاط، بستان و محل برگزاری نماز و سخنرانی اشاره کرد.
جالب است بدانید، این مسجد کتابخانه و زیرزمین بزرگی هم دارد. که حدود ۲۰۰۰ جلد کتاب در کتابخانه آن قرار دارد. تمام افراد می‌توانند از کتابخانه مسجد برای افزایش آگاهی خود استفاده کنند. هر ساله در تابستان برنامه‌های زیادی مانند کلاس قرآن یا خودآگاهی و تفسیر قرآن نیز در این مجموعه برگزار می‌شود. مسجد الجواد در نزدیکی مترو هفت تیر قرار گرفته و دسترسی راحتی دارد.
مسجد محمد رسول‌الله در سال ۱۳۹۴ با مساحت ۲۷۵۰ مترمربع در شهر شیراز به سبک معماری مدرن ساخته شد. طراحیح و معماری این مسجد بسیار مدرن و امروزی است. از بخش‌های مختلف ساختمان مسجد می‌توان به سالن دعا و مناجات، شبستان، مسجد، نمازخانه، حیاط، وضوخانه و سرویس بهداشتی اشاره کرد. ورودی این مسجد در نزدیکی خیابان قرار دارد. الگوی طراحی این بنا ساده، زیبا، جذاب، مدرن بوده و ایده طراحی آن از زندگی ایرانی و اسلامی الهام گرفته است.
دو ورودی برای مسجد در نظر گرفته شده که توسط رواق که عنصر مهمی در طراحی مساجد ایرانی محسوب می‌شود، به یکدیگر اتصال داده شده‌اند. دیوار آجری رواق علاوه بر ایجاد ارتباط بصری مناسب، مسجد را با گذرگاه شلوغ پیوند داده. در کنار ورودی‌ها و دو طرف گنبد، دو مناره با ظاهری چرخشی طراحی شده‌اند که نماد مسجد هستند. از سنگ‌های مرمر با طرح‌های خاص برای نمای بیرونی بنا استفاده شده است. این سنگ‌ها طوری قرار گرفته‌اند که فضای عبور نور را بسیار زیبا جلوه داده‌اند. علاوه بر این، درختان کهن و چندین سالهای که در نزدیکی این فضا قرار گرفته بودند پس از طراحی مسجد همچنان در جای خود حفظ و نگهداری شدند.
طراح مسجد گلشهر کرج، احمد صفار است که زیباترین و جدیدترین مسجد با معماری مدرن را طراحی و اجرا کرده است. این ساختمان زیبا در سال ۱۳۹۶ با متراژ ۲۲۱۶۰ مترمربع در گلشهر کرج طراحی و ساخته شد. معمار بنا سعی کرده طراحی‌اش در عین معاصر بودن، به ریشه‌ها، فرهنگ، تاریخ و بستر نیز توجه داشته باشد. این ساختمان با طراحی ساده، مدرن، مینیمال، شیک و جذاب خود، نظر اکثر افراد و معماران بسیاری را به خود جلب کرده است. این مسجد در منطقه گلشهر کرج واقع شده است. معماری بنا برنده جایزه سوم در حوزه طراحی مسجد با معماری مدرن شده است.
معماری بنای مسجد مدرن گلشهر با توجه به اصول و سیر تکاملی معماری ایران بالاخص سیر تکاملی مساجد ایرانی شکل گرفته. درون مایه و هویت نشات گرفته از ویژگی‌های فرهنگی، اقلیمتی و جغرافیایی منطقه در خلق اثر نقش مهمی را ایفا کرده. همچنین طراحی فضاهای باز و نیمه باز با ایده از الگوی حیاط مرکزی در معماری و باغ ایرانی، انجام شده است.
در این مطلب طراحی چند مسجد متفاوت با معماری مدرن در شهرهای مختلف ایران بررسی شد. این مساجد خاص در طراحی معماری، مدرنیته را با عرفان اسلامی ترکیب کرده و فضاهایی نو برای عبادت و راز و نیاز و برگزاری مراسم مذهبی خلق کرده‌اند. شما هم در سفرهای خود از مساجد با معماری مدرن ایران دیدن کنید. ساختار متفاوت معماری آن‌ها حتما برای‌تان جذاب و دیدنی خواهد بود.
برای آشنایی با طراحی و معماری دیگر بناهای خاص و دیدنی در پایتخت مطلب معماری خانه بزرگترین معمار معاصر ایران! را از دست ندهید.